Σκηνοθεσία: Στίβεν Νάιτ
Παίζουν: Τομ Χάρντι
Διάρκεια: 85’
Ένας και μόνο άντρας, μόνος του από την αρχή ώς το τέλος. Ένας άνισος αγώνας με στόχο την επιβίωση. Πιθανώς σωματική, ίσως και ψυχική/πνευματικά, ίσως και τα δύο μαζί. Ένας χώρος που είτε περιχαρακώνει ασφυκτικά είτε διαστέλλει ιλιγγιωδώς το τερέν της μάχης. Τα τελευταία χρόνια, έχουμε δει μπόλικες ταινίες με το παραπάνω πλαίσιο αναφοράς. Το Buried (2010) του Ροντρίγκο Κορτές εκτυλίσσεται εξ ολοκλήρου μέσα σε ένα ξύλινο φέρετρο, από το οποίο ο Ράιαν Ρέινολντς προσπαθεί απεγνωσμένα να διαφύγει, έχοντας στη διάθεσή του μονάχα ένα κινητό τηλέφωνο με περιορισμένη μπαταρία. Στον αντίποδα, στο εξόχως αλληγορικό All Is Lost (2013) του Τζέι Σι Τσάντορ, ο υπέροχος Ρόμπερτ Ρέντφορντ δίνει ένα απελπισμένο μοναχικό αγώνα απέναντι στον ωκεανό, την πείνα και τη δίψα. Έναν αγώνα μέχρι τέλους, μέχρι την τελευταία ρουφηξιά διαθέσιμης ανάσας.
Στο Locke του Στίβεν Νάιτ, ο ζωτικός χώρος δεν είναι τόσο ασφυκτικός όσο τα έγκατα της γης που σφιχταγκαλιάζουν ένα φέρετρο. Αντιστοίχως, ούτε τόσο απέραντος όσο ο ωκεανός που περιβάλλει από παντού ένα πλεούμενο. Ο Τομ Χάρντι μπαίνει στο αμάξι του και ξεκινά να οδηγεί από το Μπέρμιγχαμ στο Λονδίνο, επί της ουσίας σε μία διαδρομή χωρίς επιστροφή. Διότι στον τερματισμό της, τίποτα δεν θα έχει μείνει ακέραιο και αλώβητο στη ζωή του, σε κανένα από τους τομείς που την ορίζουν.
Το αυτοκίνητο δεν είναι πλέον η δίοδος προς την ελευθερία και την αποδέσμευση. Το αυτοκίνητο είναι η προέκταση του κόσμου του κεντρικού ήρωα και μάλιστα, στην πιο πιεστική του μορφή. Κουβαλά όλα του τα άγχη, όλες τις εκκρεμότητες. Όλα τα προβλήματα που γεννά η αναπάντεχη τροπή των πραγμάτων. Το αυτοκίνητο και ο οδηγός του έχουν ένα συνεχή ανοιχτό δίαυλο επικοινωνίας με τον έξω κόσμο. Δεν προσπαθούν να του ξεφύγουν, αντιθέτως βυθίζονται μέσα του. Σε καμία των περιπτώσεων, δεν έχουμε να κάνουμε με κάποιον ξέγνοιαστο καβαλάρη, το κάθε άλλο μάλιστα. Ο Άιβαν Λοκ έχει αποφασίσει να διορθώσει τα πράγματα με κάθε κόστος. Έστω κι αν του έχει καθήσει άσχημο χαρτί, θα λειτουργήσει βάσει ενός -έστω ατελούς και ανεδαφικού- σχεδίου. Κι εμείς γινόμαστε κοινωνοί αυτής της προδιαγεγραμμένης αποτυχίας σε real time.
Αν περιμένετε κάποια κλειστοφοβική ατμόσφαιρα και μία αυστηρά περιοριστική δομή, θα ξαφνιαστείτε. Παρόλο που ποτέ δεν θα ξεμυτίσουμε από το αμάξι, δεν θα νιώσουμε ποτέ ως απρόσιτο φρούριο. Πέρα από την προφανή παρεμβολή των συνεχόμενων «εξωτερικών» τηλεφωνικών συνομιλιών, υπάρχουν κι άλλα στοιχεία που συντελούν σε αυτή την αίσθηση ευρύχωρου στριμώγματος. Οι πάμπολλες γωνίες λήψης από τις οποίες παρατηρούμε τον οδηγό. Οι συνεχείς παραμορφώσεις της εικόνας από τα φώτα των αμαξιών, των πινακίδων και των φαναριών. Η οθόνη με τα καταχωρημένα ονόματα και ο ήχος των κλήσεων. Οι ζεστές χρωματικές και φωτιστικές αντιθέσεις. Μία κατάσταση ράθυμη και υπνωτική, στην ανοιχτωσιά των βρετανικών αυτοκινητόδρομων.
Ο Στίβεν Νάιτ (σεναριογράφος στο Dirty Pretty Things του Στίβεν Φρίαρς, το Eastern Promises του Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ, καθώς και στο τηλεοπτικό Peaky Blinders) δεν έχει, λοιπόν, κατά νου μια ταινία κλειστού κυκλώματος ή ένα θεατρογενές road movie, αλλά περισσότερο ένα στεναγμό για τη φενάκη της τέλειας κι υποδειγματικής ζωής. Το Locke ευτυχώς ξεπερνά το επίπεδο του αρχικού ευρήματος, και στέκει αύταρκες, παρά τους μάλλον πρόχειρους και ανά στιγμές αφελείς συμβολισμούς που επικαλείται.
Βασικό όπλο στα χέρια του Νάιτ, ο Τομ Χάρντι, ο οποίος ερμηνεύει από τη μέση και πάνω, χωρίς καλά καλά να κινείται. Ερμηνεύει με το σήκωμα των μανικιών, με το φύσημα της μύτης, με τους αναστεναγμούς του. Με τα προσεγμένα ξεσπάσματά του, στα οποία δεν κάνει ποτέ κατάχρηση, φυλάσσοντας το χαρτί των εκρήξεων για την πρέπουσα στιγμή. Με το βλέμμα πληγωμένου θεριού, αποφασισμένου να τραβήξει το πράγμα ως τα άκρα. Πάνω απ’ όλα, με την μπάσα και βαθιά φωνή του που μοιάζει να κρατά αυτή το τιμόνι. Ο Τομ Χάρντι προφυλάσσει την ταινία από το να εξοκείλει προς το εξυπνακίστικο κινηματογραφικό τερτίπι. Δίνει σάρκα και οστά σε έναν ήρωα που βάλλεται πανταχόθεν και βαδίζει προς το σημείο θραύσης του, χωρίς ποτέ να ενδύεται τον μανδύα του καταραμένου ή του loner. Είναι απλούστατα ολομόναχος επειδή η κατάρρευση δεν πάει ποτέ πακέτο με τη συντροφιά.
Η στιβαρή παρουσία του Χάρντι, που αποφεύγει κάθε υποψία μανιερισμού, δεν αρκεί, όμως, για να βγάλει το Locke από κάποια μικροαδιέξοδα αδιέξοδα που εμφανίζονται. Όπως το ότι το υπόβαθρο του βασικού χαρακτήρα είναι μάλλον υπερβολικά clean cut, όπως το ότι οι υπερβατικές διαστάσεις του πόνου που βιώνει ο ήρωας μοιάζουν ανά στιγμές μετέωρες και εκβιαστικές. Όπως και να έχει όμως, είναι πάρα πολύ δύσκολο να πεις όχι σε αυτή τη μακρά βόλτα με τον Τομ Χάρντι, τον οποίο θα άκουγαμε άνετα για 85 λεπτά να μιλάει για το οτιδήποτε, ακόμη και για το τι έχει να αγοράσει από το σούπερ μάρκετ. Αν και το μεγαλύτερο ενδιαφέρον μάλλον κρύβεται στην ολότελα αβέβαιη επιστροφή που -σοφά- δεν θα δούμε ποτέ…
