Σκηνοθεσία: Τομ Τίκβερ
Παίζουν: Τομ Χανκς, Αλεξάντερ Μπλακ, Σαρίτα Χουντουρί
Διάρκεια: 98’
Ο Άλαν Κλέι είναι ένας αποκαμωμένος μεσήλικας, κυνηγημένος από Ερινύες κάθε λογής. Από τους απολυμένους εργαζόμενους που βρέθηκαν χωρίς δουλειά, όταν αποφάσισε ή έστω συναίνεσε στη μεταφορά μίας αμερικάνικης επιχείρησης στην Κίνα. Από τον πατέρα του, ενώπιον του οποίου νιώθει ανεπαρκής και λίγος. Από την κόρη του, την οποία νιώθει πως απογοητεύει κατά συρροή, σε πλήρη αντιστοιχία με τα όσα του καταλογίζει επί μονίμου βάσεως η πρώην σύζυγος. Από το φάντασμα μίας παλιάς εύρωστης ζωής, μίας ζωής όπου γνώριζε τη θέση του κι αξιοποιούσε τα ταλέντα του.
Ο Άλαν Κλέι βρίσκεται στις ερημικές εσχατιές της Σαουδικής Αραβίας. Σε ένα κόσμο απόλυτα ταιριαστό με την ψυχική του κατάσταση. Σε ένα πλαστό και ψευδεπίγραφο οικοδόμημα, όπου τίποτα δεν πρόκειται να λειτουργήσει σωστά. Από το air-condition και το wi-fi ώς τα επαγγελματικά ραντεβού και το ίδιο του το σώμα. Σε ένα σύμπαν μεγαλεπήβολων κενών αέρος. Με ανθρώπους που αρνούνται συστηματικά να εμφανιστούν, παρά τις διαβεβαιώσεις περί του αντιθέτου. Με μέρες που κυλούν βασανιστικά εντός ενός φαύλου κύκλου. Με υποσχέσεις που έχουν ως σκοπό να μείνουν εκκρεμείς. Σε μία φούσκα που δημιουργήθηκε από το πουθενά και το τίποτα και προορίζεται για το πουθενά και το τίποτα.
Ο Άλαν Κλέι θα προσπαθήσει να πουλήσει σε ένα μονάρχη που δεν λέει να εμφανιστεί ένα, εξίσου συμβατό με τον περιρρέοντα χώρο, μοντέρνο προϊόν. Ένα τηλεπικοινωνιακό ολόγραμμα που υπόσχεται, μαζί με την απόσταση, να εκμηδενίσει και την απουσία. Και μαζί της, θα εξαφανίσει και την παρουσία, η οποία αδυνατεί να νοηθεί μόνη της και ξέχωρη από το έτερόν της ήμισυ. Ένα ακόμη κατασκεύασμα που υποτίθεται πως φτιάχνει ουσία εκ του μη όντος. Μία ακόμη μεγαλοπρεπής φούσκα. Το κενό στην καρδιά του Άλαν Κλέι είναι παρόν και ζωντανό σαν το ολόγραμμα. Είναι ογκώδες κι αποκρουστικό σαν το λίπωμα στην πλάτη του.
Ο Γερμανός σκηνοθέτης Τομ Τίκβερ είχε κάνει διεθνή πάταγο, το 1998, με το πιασάρικο Run Lola Run κι έκτοτε πληροί τον ορισμό του κλισέ «δεν ανταποκρίθηκε στις προσδοκίες που ο ίδιος δημιούργησε». Το Ένα Ολόγραμμα για τον Βασιλιά (που είναι μεταφορά του ομότιτλου μυθιστορήματος του Ντέιβ Έγκερς) είναι ένα φιλόδοξο κράμα που μοιάζει να κινείται αρχικά στις απόλυτα σωστές ράγες. Ένα made in Middle East Περιμένοντας τον Γκοντό, σε συνδυασμό με μία Μέρα της Μαρμότας που επαναλαμβάνεται αδιάκοπα στο (ιδανικό για ένα τέτοιο παιχνίδισμα) σκηνικό της ερήμου. Μία μίξη υποδόριας φάρσας και σουρεάλ πνιχτής κωμωδίας, σε ένα υπόβαθρο -κατά βάθος- υπαρξιακού δέους. Μία ιστορία βουτηγμένη στο παράλογο για τον χαμένο άνθρωπο του 21ου αιώνα, που μπουσουλά στα τυφλά σε μία no man’s land που φέρει την ταμπέλα της νέας Γης της Επαγγελίας, που θα ξορκίσει το φάντασμα της οικονομικής κρίσης.
Ο Τίκβερ έχει στη φαρέτρα του ένα βασικό όπλο: τον κατάλληλο άνθρωπο για τη δουλειά. Ο Τομ Χανκς εισχωρεί στο μπερδεμένο μυαλό, στο έκπληκτο βλέμμα και στο ασυντόνιστο βάδισμα του Άλαν Κλέι με τη φυσικότητα που πηγαίνουμε στο μπάνιο μόλις ξυπνάμε το πρωί. Με την αβίαστη άνεση κάποιου που κάνει τη ρουτινιάρικη διαδρομή του προς και από τη δουλειά. Ο Χανκς ισορροπεί θαυμαστά ανάμεσα στο κωμικά αμήχανο και το σοβαρά συγχυσμένο και κουβαλά ολόκληρη την ταινία στις πλάτες του. (Σε κάποιο σημείο υπάρχει κι ένα πανέμορφα κρυμμένο personal inside joke, σε μία φαινομενικά ανεξήγητη ατάκα για το Μπέρμιγχαμ, έδρα της αγαπημένης ποδοσφαιρικής ομάδας του Χανκς, της Aston Villa.)
Δυστυχώς κι ενώ έχουμε μπει στο κλίμα από τα πρώτα κιόλας πλάνα της ταινίας, που οπτικοποιούν το όνειρο του πρωταγωνιστή μέσα από τους στίχους του Once in a Lifetime των Talking Heads, o Τίκβερ σταδιακά απεκδύεται τόσο της υπαρξιακής υφής της ιστορίας του όσο και της τόσο ταιριαστής κωμικής φόρμας του χαριτωμένα παράλογου. Κάπως έτσι, μας αναγκάζει να προσέξουμε λίγο περισσότερο όλες τις προϋπάρχουσες ατέλειες, όπως την πασίδηλη αμηχανία του απέναντι σε μία διαφορετική κουλτούρα, την οποία πασχίζει να μεταγγίσει στον πρωταγωνιστή του (καθόλα δεκτός ελιγμός), αλλά καταλήγει να φορτώνεται ο ίδιος (διόλου αποδεκτή κατάληξη). Και καταλήγει να φτιάχνει ένα άθροισμα πιο αβαθές και στρογγυλεμένο από το καθ᾽ οδόν μέτρημά του.
