Σκηνοθεσία: Bruno Dumont
Με τους: Fabrice Luchini, Juliette Binoche, Valeria Bruni Tedeschi, Jean-Luc Vincent, Brandon Lavieville
Διάρκεια: 122′
Bruno Dumont. Ένας σκηνοθέτης που δεν έχει το θεό του! Που έχει χαράξει τη δική του, ιδιαίτερη πορεία, και δεν ενδιαφέρεται καθόλου για το αν οι ταινίες του θα έχουν έστω κι έναν θεατή! «Παιδί» του φεστιβάλ των Καννών, έχει να επιδείξει μερικά εξαιρετικά δείγματα δουλειάς, τα οποία όμως είναι δύσκολο να τα παρακολουθήσει ο μέσος θεατής, αν τελικά υπάρχει αυτός στην πραγματικότητα ή είναι απλά ένας όρος – στατιστικό κατασκεύασμα. Έχοντας στην συντριπτική πλειοψηφία των ταινιών του ερασιτέχνες ηθοποιούς ως πρωταγωνιστές, τα καταφέρνει περίφημα στο να αποτυπώνει κυνικά ωμές σκηνές βίας και σεξ. Αλλά βρε παιδί μου, ο άνθρωπος έχει κάκαλα. Και η μέχρι τώρα φιλμογραφία του περιλαμβάνει μερικά πραγματικά διαμάντια.
Έχουμε και λέμε, λοιπόν: Η ζωή του Ιησού (1997 – ειδική αναφορά στη διεκδίκηση της Χρυσής Κάμερας στο φεστιβάλ των Καννών), Ανθρωπότητα (1999, ταινιάρα, πήρε μέρος στο διαγωνιστικό των Καννών και τιμήθηκε με το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής και τα βραβεία ανδρικής και γυναικείας ερμηνείας), 29 Φοίνικες (2003, συγκλονιστική ταινία, συμμετοχή στο διαγωνιστικό του φεστιβάλ Βενετίας), Φλάνδρα (2006, η τελευταία του σπουδαία ταινία, κέρδισε για δεύτερη φορά το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής στο φεστιβάλ των Καννών), Hadewijch (2009, δεν την έχω δει), Έξω σατανά (2011, έπαιξε στο «Ένα κάποιο βλέμμα» του φεστιβάλ των Καννών και είχε ψήγματα του παλιού, καλού εαυτού του) και Camille Claudel 1915 (2013, πρώτη του συνεργασία με ηθοποιό του βεληνεκούς της Juliette Binoche και πρώτη του συμμετοχή στην Berlinale, στο διαγωνιστικό τμήμα).
Αυτή, λοιπόν, η ταινία που αποτέλεσε την αφορμή να σκαλίσουμε λίγο το φιλμικό παρελθόν του Dumont είναι η 8η μεγάλου μήκους του. Συμμετείχε στο διαγωνιστικό τμήμα του περσινού φεστιβάλ των Καννών και είναι μάλλον η χειρότερη ταινία της καριέρας του! Βέβαια, δεν συμφωνούν οι πάντες: το Cahiers du cinéma έβαλε τη συγκεκριμένη ταινία στο Νο5 της λίστας του με τις καλύτερες ταινίες του 2016! Να τα λέμε κι αυτά! Και ήταν και υποψήφια για εννέα (!) βραβεία Cesar, μη κερδίζοντας τελικά κανένα…
Καλοκαίρι, 1910. Στον κόλπο που δημιουργείται στις εκβολές του ποταμού Σλακ στον Ατλαντικό Ωκεανό, στα βόρεια της Γαλλίας, μια σειρά ανεξήγητων εξαφανίσεων τουριστών έρχεται να ταράξει την περιοχή. Ο βαρέων βαρών αστυνομικός επιθεωρητής Μασίν και ο οξυδερκής Μαλφέ διερευνούν την υπόθεση. Οι δυο τους θα βρεθούν μπλεγμένοι σε μια παράξενη ιστορία αγάπης ανάμεσα στον ΜαΛουτ, γιο μιας οικογένειας ψαράδων με περίεργες διατροφικές συνήθειες και την Μπιλί της οικογένειας Βαν Πέτεγκεμ, μιας μεγαλοαστικής (και, θα μπορούσε κάποιος να πει, έκφυλης) οικογένειας από τη Λιλ, που διαθέτει εξοχικό στην περιοχή.
Έχετε δει άλλη ταινία του Dumont; Όχι; Θα σας πρότεινα να δείτε μία από τις πρώτες τέσσερίς του λοιπόν πριν αισθανθείτε την ανάγκη να παρακολουθήσετε τούτη εδώ. Όπως αναφέραμε και στην εισαγωγή, καμιά του ταινία δεν είναι… φιλική προς τον θεατή. Σε όλες του τις ταινίες απαιτείται ένα μίνιμουμ ανοχής και υπομονής από μέρους του θεατή για να μπορέσει να τις εκτιμήσει όπως τις αξίζει. Όλες του οι ταινίες βρίθουν από μισανθρωπισμό! Εδώ, όμως, το πράγμα ξεφεύγει πέρα από κάθε όριο. Τούτη η ταινία αποτελεί προσπάθεια του Dumont να γυρίσει κωμωδία! Ναι, καλά ακούσατε, κωμωδία, από έναν άνθρωπο που ανάθεμά με αν υπάρχει έστω και μισό πλάνο σε κάποια από τις προηγούμενες επτά ταινίες του όπου κάποιος από τους ήρωές να χαμογελά!
Και δεν είναι ότι γυρίζει κωμωδία – δικαίωμά του είναι! Είναι ότι γυρίζει σλάπστικ κωμωδία εποχής με πολιτικές αναφορές και μεταφορές (!), με το ανομοιογενές μείγμα να μην τον δικαιώνει σχεδόν ποτέ! Αν λοιπόν στόχος είναι να μας δείξει πως οι μεγαλοαστοί είναι τόσο έκφυλοι (ένα παιδί είναι καρπός αιμομιξίας) και τόσο ανώμαλοι (το ίδιο παιδί είναι κορίτσι που ντύνεται αγόρι ή το αντίστροφο – αυτό αντιλαμβάνονται οι ψαράδες, έτσι, να εξηγούμαστε να μην παρεξηγούμαστε, μην μας πουν και ομοφοβικούς) που αξίζει να φαγωθούν – στην κυριολεξία – ο Dumont το πετυχαίνει με την πρώτη! Δεν χρειάζεται επανάληψη.
Αυτό, λοιπόν, που χαλάει τα πάντα στη συγκεκριμένη ταινία είναι από τη μια η διαρκής επανάληψη αστείων που εννοείται πως από κάποια στιγμή και μετά κουράζουν κι από την άλλη το κοινωνικό σχόλιο, που φουσκωμένο σε υπερθετικό βαθμό, χάνει το στόχο του. Οι φτωχοί είναι άσχημοι, βρώμικοι, βίαιοι και ανθρωποφάγοι (τους υποδύονται κατά βάση πρωτοεμφανιζόμενοι και ερασιτέχνες ηθοποιοί, στην κλασική παράδοση του Dumont) και οι μεγαλοαστοί είναι έκφυλοι, υπερβολικοί και ηλίθιοι!
Δύο άτομα ξεχωρίζουν: η Μπιλί (που μερικές φορές ντύνεται ως ο Μπιλί) και η υπηρέτρια των Πέτεγκεμ. Η Μπιλί και η ηθοποιός Raph που την υποδύεται, είναι τα μοναδικά όμορφα πράγματα που υπάρχουν στην ταινία! Εντάξει, και η τοποθεσία έχει τη… γραφικότητά της (αλλά όπως λέει και ο ΜαΛουτ «είναι συνηθισμένη») και στα κουστούμια έχει γίνει τρομερή δουλειά. Πέρα από αυτό, μηδέν.
Ο χοντρός επιθεωρητής κυλάει μια, κυλάει δυο, ε, στην τρίτη σταματάς να γελάς. Η σεζ λονγκ χαλάει μια, χαλάει δυο, ε, στην τρίτη σταματάς να γελάς. Και η προσπάθεια των διάσημων ηθοποιών να παίξουν τους μεγαλοαστούς όσο πιο γκροτέσκα μπορούν (προφανώς με εντολή σκηνοθέτη) βγάζει τραγικά αποτελέσματα. Η Juliette Binoche δεν έχει υπάρξει πχ πιο αντιπαθητική σε καμιά άλλη ταινία της! Από εκεί και πέρα, τα περί καπιταλισμού, θρησκείας, θαυμάτων και ερώτων περισσότερο ως μπαταριές στο κενό φαντάζουν παρά ως δομικά στοιχεία μιας ταινίες.
Το κακό είναι πως μια χαρά μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ταινία η φράση που εκστομίζει ο αδελφός της μεγαλοκυρίας που υποδύεται η Valeria Bruni Tedeschi (που παίζει την υπερφίαλη, αλλά… αντέχεται, όπως και ο Fabrice Luchini, που υποδύεται τον καμπούρη σύζυγό της, ο οποίος κάθε φορά που κινείται, ακούμε τα πόδια του να τρίζουν…): η φράση λοιπόν (την οποία τη λέει καμιά δεκαριά φορά στα αγγλικά): «We know what to do, but we do not do». Ναι, μπορεί να ταιριάζει για την ανθρωπότητα, γενικώς, αλλά ισχύει και για τη συγκεκριμένη ταινία σου Bruno μου…
- Αναδημοσίευση από MoviesLtd