Σκηνοθεσία: Στίβεν Σόντερμπεργκ
Παίζουν: Μάικλ Ντάγκλας, Ματ Ντέιμον, Ρομπ Λόου
Διάρκεια: 118’
Ίσως το όνομά του να μην λέει τίποτα στους περισσότερους από εσάς/εμάς, αλλά ο Βλάντγιου Βαλεντίνο Λιμπεράτσε -ευρύτερα γνωστός ως Λιμπεράτσε σκέτο- υπήρξε ο υψηλότερα αμειβόμενος διασκεδαστής – καλλιτέχνης παγκοσμίως για σχεδόν τριάντα χρόνια, από τις αρχές του ’50 ως τα τέλη του ’70. Έχοντας στο ενεργητικό του αμέτρητες συναυλίες, κινηματογραφικές – τηλεοπτικές εμφανίσεις και ηχογραφήσεις, ο Λιμπεράτσε έμεινε γνωστός πιότερο για διάφορα στοιχεία της προσωπικής του ζωής παρά για το μουσικό του ταλέντο. Έζησε ένα βίο χλιδάτο και πλουσιοπάροχο, στα όρια του κιτς και της κακογουστιάς, με απίστευτες υπερβολές σε όλους τους τομείς, τόσο πάνω στη σκηνή όσο και εκτός αυτής. Επιπλέον, ελέω του πουριτανισμού της εποχής, αρνήθηκε συστηματικά την μάλλον οφθαλμοφανή ομοφυλοφιλία του, κυνήγησε νομικά όσους την υπαινίχθηκαν, είχε πάντοτε μία διαθέσιμη δεξαμενή από γυναίκες – βιτρίνες, ενώ συγκαταλέγεται στη μακάβρια λίστα των διάσημων αστέρων που χτυπήθηκαν από τη νόσο του AIDS που έσκασε σαν πυρηνική βόμβα στην ανθρωπότητα, τη δεκαετία του ’80.
Από καλλιτεχνική σκοπιά, ό ίδιος ο Λιμπεράτσε δήλωνε πως παίζει “κλασική μουσική, χωρίς τα βαρετά της σημεία“, ενώ υπηρέτησε με πίστη και συνέπεια για σχεδόν τέσσερις δεκαετίες τον στόχο που είχε ξεκάθαρα θέσει. Τη διασκέδαση. Και η διασκέδαση του κοινού έχει κανόνες ιερούς και απαράβατους. Πρέπει να του πουλήσεις ακριβώς αυτό που επιζητά. Την αλήθεια μπορείς να την κρατήσεις για τον εαυτό σου. Ακόμη κι αν φωνάζει από χιλιόμετρα μακριά, αν δεν την ακουστεί καθαρά από τα ίδια σου τα χείλη, δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Το κοινό έχει ανάγκη από ευχάριστα είδωλα. Πρέπει να είναι αστραφτερά, καλογυαλισμένα και φτιασιδωμένα. Πρέπει να είναι όπως ακριβώς τα έχουμε ονειρευτεί. Όπως ακριβώς φαντασιωνόμαστε τους εαυτούς μας, μακριά από τη μετριότητα και την καθημερινότητα. Τώρα τελευταία, τα είδωλα πρέπει να δείχνουν αφόρητα cool και άνετα. Να εκτίθενται ελεγχόμενα, να αστειεύονται συνεχώς, να αυτό-παρωδούνται με μέτρο. Το ίδιο αστείο, ευφυολόγημα, μπρίο και νάζι δεν μετράει ισότιμα σε όλους τους ανθρώπους. Κάποιους τους καθιστά γαμάτους και υπέροχους. Ο Ντεμπόρ βιάστηκε πολύ. Η κοινωνία του θεάματος είναι εδώ, πιο δυνατή και ευρηματική από ποτέ.
Επιστρέφοντας στην ταινία, ο Στίβεν Σόντερμπεργκ έχοντας ως πρώτη ύλη τα απομνημονεύματα του Σκοτ Θόρσον, τελευταίου και σημαντικότερου συντρόφου του Λιμπεράτσε, σκιαγραφεί την τελευταία δεκαετία της ζωής του διάσημου αρτίστα. Από τη στιγμή της γνωριμίας των δύο (1977), ως τον χωρισμό τους (1982) και τον θάνατο του Λιμπεράτσε (1987). Η ταινία προβλήθηκε αρχικά στο τηλεοπτικό δίκτυο HBO (επομένως, τυπικά τουλάχιστον, πρόκειται για μία τηλεταινία), προτού βρει τον δρόμο για τις βρετανικές αίθουσες ένα μήνα αργότερα. Ετούτη τη φορά, ο Σόντερμπεργκ ορθώς δεν βρίσκει κανένα λόγο να καταφύγει με μανία στα γνωστά του (άλλοτε επιτυχημένα άλλοτε όχι) σκηνοθετικά και αισθητικά τρικ. Ως επί το πλείστον, απλώς αφήνεται στη γκλαμουριά και το στρας της ιστορίας του και αφήνει τα πράγματα να πάρουν τον δρόμο τους. Δείχνει να διασκεδάζει με τις εικόνες του, αποπνέει κέφι και αυτοπεποίθηση. Αναπλάθει με πειστικότητα και άνεση την εξτραβαγκάντζα τόσο της εποχής όσο και του ήρωά του, αφηγούμενος παράλληλα ένα παραμύθι που όσο περνά η ώρα, αντί να φωτίζει, σκοτεινιάζει. Ένας Άδωνις που μετατρέπεται σιγά σιγά σε πλαστική κούκλα, χωρίς ζωή μέσα του. Τα γηρατειά πασχίζουν να καλύψουν την απόσταση από τα νιάτα ξεχειλώνοντας τις δύο άκρες. Ο γέρος πρέπει να ξανανιώσει και ο νέος να γεράσει.
Τι λείπει από το πακέτο; Η βόλτα στα πιο σκοτεινά σημεία, η walk on the wild side. Οι έννοιες που αναφέραμε λίγο πιο πάνω δεν σκιαγραφούνται επαρκώς ή τέλος πάντων, θίγονται κάπως επιφανειακά. Η δημόσια εικόνα που οφείλει να τυπώνεται σε χαρτί ιλουστρασιόν και να μην τσαλακώνεται ποτέ. Η αμφίδρομη και πολύπλευρη υποκρισία όλων όσοι εμπλέκονται και συμμετέχουν στην αποθέωση της βιτρίνας. Η αναπόφευκτη ματαιότητα του τέλους, όταν σβήσουν οι προβολείς και απλωθεί το σκοτάδι στη σκηνή. Το AIDS ως κάτι περισσότερο από θανατηφόρος νόσος, ως ένα μαύρο σύννεφο που εμφανίστηκε πάνω από την ανθρωπότητα, αναγκάζοντάς την να αναθεωρήσει τις πεποιθήσεις και τις συμβάσεις της. Το Behind the Candelabra είναι αστραφτερό και γυαλιστερό όπως τα κουστούμια του Λιμπεράτσε. Σε διασκεδάζει να το βλέπεις πάνω σε κάποιον performer στον κατάλληλο τόπο και χρόνο, δύσκολα όμως θα το φορέσεις ο ίδιος.
