Ταξίδεψε σε σχεδόν ολόκληρο τον κόσμο αλλά παρέμεινε ερμητικά κλειστός στον εαυτό του, σαν πεισματάρικο στρείδι. Δήλωνε ως τόπο γέννησης το Ουλάν Μπατόρ της Μονγκολίας, παρότι γέννημα – θρέμμα Παριζιάνος. Έδωσε συνεντεύξεις με το σταγονόμετρο κι αρνούταν πεισματικά να φωτογραφηθεί. Διατεινόταν πως όποιος ήθελε να τον γνωρίσει, μπορούσε απλώς να ανατρέξει στο έργο του. Μέλος της γαλλικής Αντίστασης στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, μετά το τέλος του οποίου ξεκίνησε να γράφει στο περιοδικό Esprit.
Εκεί, γνωρίστηκε με το τοτέμ της κινηματογραφικής θεωρίας Αντρέ Μπαζέν, μία γνωρίμια χάρη στην οποία ξεκίνησε να γράφει κριτικές στα Κινηματογραφικά Τετράδια. Παράλληλα, ο Μάρκερ εξέδωσε, το 1949, το πρώτο του βιβλίο με τίτλο Le Coeur Net, το οποίο ανέπλαθε τις εμπειρίες του ως πολεμικού πιλότου, ενώ τρία χρόνια αργότερα κυκλοφόρησε η μελέτη του για τον Γάλλο συγγραφέα Ζαν Ζιροντού. Στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια, καθιερώθηκε επίσης ως top class ταξιδιωτικός φωτογράφος, εργασία από την οποία αντλούσε τα προς το ζην.
Ο Κρις Μάρκερ είχε την τύχη, στα πρώτα κινηματογραφικά του βήματα, να θητεύσει στο πλευρό του ογκόλιθου Αλέν Ρενέ, καθώς εργάστηκε ως βοηθός του στα ντοκιμαντέρ Και τα αγάλματα πεθαίνουν (1953) και Νύχτα και ομίχλη (1955). Το προσωπικό του ντεμπούτο πραγματοποιήθηκε με το ντοκιμαντέρ Olympia ’52 για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ελσίνικι, ενώ ακολούθησε το Κυριακή στο Πεκίνο, το 1955. Δύο χρόνια αργότερα, γύρισε το Γράμμα από τη Σιβηρία, το οποίο είχε επί της ουσίας 3 διαφορετικές βερσιόν, με αντίστοιχα διαφορετικό σχολιασμό: έναν υποστηριστικό προς την πρώην ΕΣΣΔ, έναν επικριτικό και ένα μετριοπαθή. Ακολούθησαν η ταινία κινουμένων σχεδίων Οι αστροναύτες (1959), ένα ντοκιμαντέρ για το νεότευκτο ακόμη κράτος του Ισραήλ και ένα ακόμη για την Κούβα, που μόλις είχε εισέλθει στην εποχή του Φιντέλ Κάστρο. Ωσότου φτάνουμε στο 1962 και στη μεγαλύτερη στιγμή της καριέρας του Μάρκερ.
La Jetée (Η προβλήτα, 1962)
Ένας επιζώντας του Γ’ Παγκόσμιου Πολέμου βασανίζεται από θραύσματα εφιαλτικών μνημών και εικόνων. Ένα ακραία πειραματικό φωτό-μοντάζ από τον Κρις Μάρκερ που αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για την ταινία 12 πίθηκοι από τον Τέρι Γκίλιαμ. Σε δύο μέρη, αμφότερα με ελληνικούς υπότιτλους.
Στα χρόνια που ακολούθησαν και εν μέσω μίας περιόδου πυρετώδους πολιτικοποίησης, ο Μάρκερ αποτραβήχτηκε από το προσωπικό του έργο και δόθηκε ολόψυχα στις δραστηριότητες της SLOAN, της οποίας υπήρξε ιδρυτής. Η SLOAN ήταν μία κολεκτίβα κινηματογραφιστών που είχε ως σκοπό να εντάξει το σινεμά στον βωμό της ριζοσπαστικοποίησης και της χειραφέτησης του εργατικού κινήματος και η οποία μετονομάστηκε σε ISKRA, το 1974. Το 1967, ο Μάρκερ είχε συμμετάσχει στο θρυλικό σπονδυλωτό αντί-πολεμικό φιλμ Μακριά από το Βιετνάμ, στο οποίο φιγουράρουν, μεταξύ άλλων, και τα ονόματα των Γκοντάρ, Ρενέ, Λελούς, Βαρντά και Ίβενς, ενώ το 1974 επέστρεψε στο προσωπικό του έργο, εκτός κολεκτιβοποιημένου σινεμά.
Τρία χρόνια αργότερα, σκηνοθετεί το εμβληματικό Το χρώμα του ουρανού βάφτηκε κόκκινο (ένας πικρόχολος τίτλος, που υπονοεί πως η επαναστατικότητα της εποχής υπήρξε κάτι σαν αέρας κοπανιστός), το οποίο απηχεί την απογοήτευσή του από την τροπή που είχαν λάβει τα πολιτικά κινήματα των τελών της προηγούμενης δεκαετίας. Κάπως έτσι, φτάνουμε στο 1983 και τη δεύτερη μεγαλύτερη στιγμή της φιλμογραφίας του Μάρκερ.
Sans Soleil (Χωρίς ήλιο, 1983)
Μία μίξη ντοκιμαντερίστικων στοιχείων, μυθοπλασίας και φιλοσοφικής αναζήτησης. Ένα πανέμορφο οπτικό δοκίμιο με επίκεντρο τη μνήμη και τα περίεργα μονοπάτια της.
Δημοσιογράφος, φωτογράφος, δοκιμιογράφος, συγγραφέας, ακτιβιστής, ντοκιμαντερίστας, σκηνοθέτης. Ένας homo universalis, το “πρότυπο του ανθρώπου του 21ου αιώνα”, κατά τα λεγόμενα του Αλέν Ρενέ. Ο Christian François Bouche-Villeneuve, όπως είναι το πραγματικό του όνομα του Κρις Μάρκερ, πέθανε πλήρης ημερών και βιωμάτων. Το 2007, όταν κυκλοφόρησαν σε κασετίνα DVD οι δύο παραπάνω ταινίες (La Jetée και Sans Soleil), στην όλη έκδοση συμπεριλήφθηκε και ένα σημείωμα του ίδιου του Μάρκερ, με τίτλο Working on a Shoestring Budget. Θα μπορούσε να μεταφραστεί στα ελληνικά ως “Πώς να κάνεις τέχνη με ψίχουλα”…
