Σκηνοθεσία: Piero Messina
Παίζουν: Juliette Binoche, Lou de Laâge
Διάρκεια: 110′
Μεταφρασμένος τίτλος: “Η μεγάλη αναμονή”
Αυτή είναι η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του 35χρονου Piero Messina! Δύσκολο να το πιστέψεις παρακολουθώντας την, αλλά είναι αλήθεια! Ο Messina εργάστηκε ως βοηθός σκηνοθέτη στην Τέλεια ομορφιά (2013) του Sorrentino και κατά πως φαίνεται, επηρεάστηκε από την (επιδεικτική ορισμένες φορές) εξωστρεφή εικονοπλαστική καλλιγραφία του πιο διάσημου συμπατριώτη του. Η ταινία του έλαβε μέρος στο διαγωνιστικό τμήμα του περσινού φεστιβάλ Βενετίας (του 2015 δηλαδή) κι έρχεται με μεγάλης προσδοκίες στη χώρα μας. Θα συναντήσει το κοινό της; Για να δούμε.
Σικελία, λίγο πριν το Καθολικό Πάσχα. Η Άννα είναι μια μεσήλικη γυναίκα, που θρηνεί μια τεράστια απώλεια στα μεγάλα δωμάτια μιας παλιάς και απομονωμένης βίλας. Η άγρια ομορφιά της υπαίθρου της Σικελίας περιβάλει το σπίτι, και σε συνδυασμό με την πυκνή ομίχλη, η απομόνωσή της γίνεται ακόμα πιο έντονη. Ο μόνος ήχος που σπάει τη σιωπή στο σπίτι είναι τα βήματα του οικονόμου, Πιέτρο. Η Ζαν είναι η κοπέλα του Τζιουζέπε, του γιου της Άννας. Φτάνει στη βίλα προσκεκλημένη του Τζιουζέπε, όπως ισχυρίζεται. Η Άννα της λέει ότι ο γιος της λείπει και ότι θα επιστρέψει για να γιορτάσουν μαζί το Πάσχα. Προτείνει στη Ζαν να μείνει μαζί της στη βίλα και να περιμένουν παρέα την έλευση του Τζιουζέπε, γνωρίζοντας στο μεσοδιάστημα καλύτερα η μία την άλλη. Η Ζαν δέχεται. Τηλεφωνεί συνεχώς στο κινητό του Τζιουζέπε αφήνοντας ηχητικά μηνύματα στον τηλεφωνητή του. Χωρίς όμως να παίρνει καμία απάντηση…
Η ελληνική αφίσα της ταινίας αποτυπώνει μια κομβική σκηνή της. Η Άννα βρίσκεται στο μπάνιο και πιάνει το χέρι ενός νεαρού άνδρα που βρίσκεται μέσα στην μπανιέρα, του οποίου το πρόσωπο δεν μπορούμε να δούμε. Σκηνή που θυμίζει υπέρ το δέον το διάσημο fresco του Μιχαήλ Άγγελου Η δημιουργία του Αδάμ. Ναι, η Άννα είναι η Μητέρα που έχει εμφυσήσει τη Ζωή στο γιο της, τον Τζιουζέπε. Ναι, τον κρατάει ζωντανό γιατί δεν μπορεί να κάνει διαφορετικά. Αυτή είναι μία από τις πολλές θρησκευτικές αναφορές που κάνει η ταινία. Που ξεκινάει με την πλήρη αποτύπωση ενός αγάλματος του Χριστού πάνω στο Σταυρό του μαρτυρίου. Ένα άγαλμα μέσα σε μια εκκλησία κατά τη διάρκεια μιας κηδείας λίγο πριν τον εορτασμό του Πάσχα. Θάνατος. Και Ανάσταση.
Ο Messina αποδεικνύεται έξοχος φορμαλιστής, άξιος διάδοχος του Sorrentino. Η ταινία του είναι γεμάτη με εικόνες που σου μένουν στο μυαλό για τη δύναμη και την ομορφιά τους. Όταν αρχίζουν να πέφτουν οι τίτλοι της αρχής, βλέπουμε την άφιξη της Ζαν από τη Γαλλία σε αεροδρόμιο της Σικελίας υπό τους ήχους του Missing των The XX. Με μαγευτικό σλόου μόσιον ο σκηνοθέτης πιάνει τις επιδόσεις του περισσότερο αλληγορικού Café de Flore. Μα, τι εικόνες είναι αυτές! Ποίηση από την κινηματογράφηση απλά μιας από τις γνωστές κυλιόμενες ράμπες που υπάρχουν μέσα σε κάθε αεροδρόμιο το οποίο σέβεται τον εαυτό του; Οι άνθρωποι, σκοτεινές φιγούρες, πηγαίνουν, όλοι προς μία κατεύθυνση, έως ότου ένας γυρίζει αντίθετη φορά κι αρχίζει να χορεύει!
Μετά, η διαδρομή από το αεροδρόμιο προς τη βίλα. Σχεδόν σεληνιακό τοπίο, σχεδόν στα όρια του ασπρόμαυρου και η μουσική υπόκρουση (έχει βάλει το χέρι του στη σύνθεσή της ο ίδιος ο σκηνοθέτης!) να σε ταξιδεύει. Μετά, οι σκηνές στη λίμνη. Η Ζαν ήταν αθλήτρια καταδύσεων και μπαίνοντας στο νερό κρατάει την ανάσα της για ώρα. Ευκαιρία για τον σκηνοθέτη να κινηματογραφήσει το άψογο, νεανικό, σφριγηλό, υπέροχο γυναικείο κορμί με τρόπο φανταστικό! Μετά, η σκηνή με τα δύο αγόρια. Ο χορός υπό τους ήχους του Waiting for the miracle του Leonard Cohen –μα τι εξαιρετική σκηνή! Μετά, οι σκηνές από τη λιτανεία της Παναγίας, τη γιορτή, τους ντυμένους με φοβερά λευκά κοστούμια άντρες, με κουκούλες αλά Κου Κλουξ Κλαν (!) με έντονο το κόκκινο χρώμα όμως, ε, το κόκκινο του αίματος. Και ξανά στο φινάλε, τόσο ταιριαστά, το Missing. Άριστα!
Είναι και οι σιωπές, οι γεμάτες σημασία. Είναι και το βολικό ψέμα, η απόκρυψη της αλήθειας. Γιατί επιλέγουμε να μην ομολογήσουμε σε κάποιον μια αλήθεια που μας πληγώνει, που μας πονάει; Και αυτός ο κάποιος, πώς δεν καταλαβαίνει τι πραγματικά συμβαίνει; Ή μήπως καταλαβαίνει; Μήπως τον βολεύει να δείχνει πως δεν καταλαβαίνει; Περιμένοντας τον Τζιουζέπε αλά Μπέκετ οι δύο γυναίκες θα μαλακώσουν μέσα τους. Η μία «σκηνοθετεί» το ψέμα της και περνάει καλά, διασκεδάζει, αλαφραίνει, καθώς κι αυτός είναι ένας τρόπος να διώξει τα κακά πνεύματα. Τα ίδια κακά πνεύματα που μπορούν να παγιδευτούν στο βλέμμα όταν αυτό συναντήσει τον καθρέφτη – γι’ αυτό και στο πένθος καλύπτονται οι καθρέφτες, σωστά; Η άλλη, η νεαρότερη, κατευνάζει την ανησυχία της. Είναι νέα, είναι ωραία, μπορεί να φλερτάρει, μπορεί να αγαπήσει ξανά – πάντα υπάρχει η δυνατότητα όσο κάποιος είναι ζωντανός.
Κι αυτή η Juliette Binoche ρε παιδί μου όσο περνάει ο καιρός γίνεται ολοένα και καλύτερη! Πολύ καλύτερη από τότε που θρηνούσε για τον άντρα της στη Μπλε ταινία του Kieslovski! Το πολύ έξυπνο που κάνει ο σκηνοθέτης είναι πως ποτέ δεν αποκαλύπτει με λόγια τι ακριβώς έχει συμβεί. Υπάρχει η εκκρεμότητα μέχρι το τελευταίο πλάνο. Σαν να ακολουθεί τον πρώτο κανόνα του Fight Club: ποτέ δεν μιλάμε για το Fight Club! Οι δύο γυναίκες στο φινάλε συνεννοούνται με βλέμματα, αγκαλιάζονται, αποδέχονται την αλήθεια αλλά ποτέ δεν την εκστομίζουν. Σπουδαία δουλειά με εξαιρετική, μυσταγωγική ατμόσφαιρα, ολοφάνερες φεστιβαλικές καταβολές (δεν είναι κακό αυτό ρε, ήμαρτον) και με απροσδιόριστη πορεία στις εγχώριες κινηματογραφικές αίθουσες. Θα την ανακαλύψετε ή θα ξεχαστεί ιδωμένη μόνο από τα βλέμματα μιας χούφτας θεατών; Εμείς, πάντως, την προτείνουμε ανυπερθέτως!
* Αναδημοσίευση από το site MoviesLtd
