Είναι γνωστό ότι η αμερικανική κινηματογραφική βιομηχανία είναι παντοδύναμη. Επίσης, είναι και απόλυτα σαφές ότι η πρωτότυπη έμπνευση δεν είναι το δυνατό της σημείο. Μυθιστορήματα και αληθινές ιστορίες αποτελούν τους κυριότερους πυλώνες της mainstream παραγωγής ταινιών στην άλλη μεριά του Ατλαντικού. Δίπλα όμως σε αυτούς, στέκει ένας ακόμα, ευτυχώς μικρότερης εμβέλειας, άξονας: τα remakes ξένων, όπως αρέσκεται η βιομηχανία να τις αποκαλεί, ταινιών ή διασκευές λογοτεχνικών έργων που έχουν ήδη μεταφερθεί εμβληματικά σε κάποια άλλη γωνιά του κόσμου (για τις φορές που το αμερικανικό σινεμά αναμάσησε τον εαυτό του παίρνοντας διαμάντια και μετατρέποντάς τα σε θλιβερά απορρίμματα, θα μιλήσουμε άλλη φορά). Μερικές φορές, γίνονται απόλυτα πετυχημένα, όπως το Insomnia του Κρίστοφερ Νόλαν, από το ομότιτλο νορβηγικό φιλμ ή ο Πληροφοριοδότης του Μάρτιν Σκορσέζε, που αποτελεί ανάγνωση του ιαπωνικού Internal Affairs. Άλλες φορές πάλι, προκύπτει ένα αποτέλεσμα αξιοπρεπές, όπως το The Ring. Υπάρχουν όμως και εκείνες οι ταινίες που έρχονται να διασκευάσουν ή να αναμασήσουν έργα ύψιστης κινηματογραφικής και λογοτεχνικής σημασίας και αλλοεθνούς παραγωγής, προκαλώντας απανωτές εκρήξεις οργής στο νου και τον αμφιβληστροειδή κάθε ορκισμένου σινεφίλ. Ας εξετάσουμε μερικές στιγμές που το αμερικανικό σινεμά διέπρεψε εμπνεόμενο από άλλες γωνιές του πλανήτη.
1) Last Man Standing (Yojimbo) – 1996
Αντί για Ακίρα Κουροσάβα, Ουόλτερ Χιλ. Αντί για Τοσίρο Μιφούνε, Μπρους Γουίλλις. Και αντί για ουσία, ατέλειωτο κουραστικό στιλιζάρισμα. Ενώ η πρωτότυπη ταινία αποτελεί μια σπουδή πάνω στον αμοραλισμό ενός τυχοδιώκτη σαμουράι που καταφτάνει σε μια μικρή πόλη και επιχειρεί να επιβιώσει εκμεταλλευόμενος τον τρόμο που έχουν σπείρει οι 2 κυρίαρχες φαμίλιες, το αμερικανικό ριμέικ μοιράζει ασύστολα κακοσκηνοθετημένη βία και παρουσιάζει τον Μπρους σε ιστορικό χαμηλό. Αν σκεφτεί κανείς ότι το Yojimbo είχε ήδη διασκευαστεί εκπληκτικά από τον Σέρτζιο Λεόνε στο Για Μια Χούφτα Δολάρια, η εν λόγω ταινία σκεπάζεται από ένα ακόμα μεγαλύτερο ερωτηματικό ως προς το λόγο ύπαρξής της.
2) City Of Angles (Der Himmel Uber Berlin/Wings of Desire) – 1998
Η ταινία του Μπραντ Σίμπερλινγκ δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση φρικωδία, παρά μόνο ένα χλιαρό ρομάντζο που ντύθηκε με ένα από τα πιο χαρακτηριστικά soundtracks του ’90 και θα ήταν προορισμένο να περάσει απαρατήρητο, αν δεν αποτελούσε διασκευή ενός αριστουργήματος. Έντεκα μόλις χρόνια μετά τα Φτερά του Έρωτα, η Πόλη των Αγγέλων μοιάζει να έχει αφαιρέσει την ποίηση από το έργο του Βιμ Βέντερς, δίνοντας ένα αποτέλεσμα που αντί για φιλοσοφική προσέγγιση πάνω στο δίπολο ανθρώπου-αγγέλου αφήνει ένα και μόνο καίριο ερώτημα: αξίζει κάποιος να απαρνηθεί την αθανασία για χάρη της Μεγκ Ράιαν;
3) Get Carter (Get Carter) – 2000
O Κάρτερ, πληρωμένος δολοφόνος, επιστρέφει στη γενέτειρα του για να ερευνήσει το θάνατο του αδερφού του και έρχεται αντιμέτωπος με κάθε λογής πλεκτάνες, εκβιασμούς και απειλές προκειμένου να σταματήσει την έρευνά του. Αυτή είναι η βασική ιστορία της νουβέλας του Τεντ Λιούις. Βρετανική βερσιόν: Το βλέμμα του ψυχρού εκτελεστή περιπλανάται σ’ ένα ταξικά θλιβερό καρβουνιασμένο Νιούκαστλ και μέσα στον βίαιο ρεαλισμό του Hodges στρέφεται προς το εσωτερικό, οδηγώντας τον πρωταγωνιστή σ’ ένα βίαιο απολογισμό των πεπραγμένων του. Αμερικανική βερσιόν: Η πατρίδα είναι πια το Σιάτλ, μόνο που καμία σημασία δεν έχει αυτό, αφού αυτή η ταινία είναι μια τυπική ιστορία εκδίκησης με ψεύτικη χολιγουντιανή δράση και ανεξάντλητη επιτήδευση σε κάθε σκηνή. Ο Κέι μάλιστα τόλμησε να πειράξει και το εμβληματικό φινάλε. Μάικλ Κέιν εναντίον Σιλβέστερ Σταλόνε και αλήθεια εναντίον πολιτικής ορθότητας, σημειώσατε άσσο.
4) Solaris (Solyaris) – 2002
Ο οραματιστής Πολωνός Στάνισλαβ Λεμ αρχικά στα χέρια του Ταρκόφσκι και 30 χρόνια μετά σε αυτά του Σόντεμπεργκ. Στην πρώτη περίπτωση, ο ποιητής της εικόνας χρησιμοποιεί τον ψυχολόγο πρωταγωνιστή για να αποδομήσει μέσω της ακατάσχετης επέμβασης της φαντασίας στο πραγματικό την ανθρώπινη έπαρση. Ο αμερικανός δημιουργός αποπειράται να κάνει το ίδιο. Δυστυχώς όμως, δεν μπορεί κανείς να αναμετρηθεί με θεμελιώδεις αδυναμίες της νόησης με γρήγορο μοντάζ και επιδερμικές αναφορές, γιατί το αποτέλεσμα που θα προκύψει θα έχει όση σχέση έχει ο Αλχημιστής του Κοέλιο με τη φιλοσοφία. Όπως ακριβώς συνέβη και εδώ δηλαδή.
5) Oldboy (Oldeuboi) – 2013
Το ασιατικό σινεμά έχει δεχθεί πολλά χτυπήματα από τα μεγάλα μπάτζετ της USA, με πρώτο και κύριο θύμα τις ταινίες τρόμου, αυτό όμως πόνεσε λίγο παραπάνω, γιατί πρώτον, η αριστουργηματική instant classic μεταφορά του εν λόγω manga από τον Κορεάτη Τσαν-Γουκ Παρκ μετρούσε μόλις μια δεκαετία ζωής και, δεύτερον, τη σκηνοθεσία ανέλαβε ο Σπάικ Λι, που ακόμα και αν το θυμάται σπάνια, είναι ένα κεφάλαιο του αμερικανικού σινεμά. Η ταινία του όμως είναι τόσο κακή, που όχι μόνο δεν προσέγγισε την βαθιά ιστορία εκδίκησης που οδηγεί στη λύτρωση, όπως αυτή του Παρκ, αλλά έχει μηδενική αξία ακόμα και αυτοτελώς. Άστοχοι χαρακτήρες, απουσία οποιουδήποτε ρυθμού και συναισθηματικής έντασης (κοστίζει η έλλειψη μουσικής) και σκηνοθετική ατολμία είναι μερικά από τα προβλήματα. Κατά τα άλλα, όλα καλά.
God bless America!
