Μέρα 5η, Παρασκευή 17 Σεπτεμβρίου
Φτάσαμε στο φινάλε και του φετινού, 44ου, Φεστιβάλ Δράμας. Απολαύσαμε αρκετές ταινίες που δικαιολόγησαν την επιλογή τους στο διαγωνιστικό πρόγραμμα, ενθουσιαστήκαμε, αλλά καμιά φορά και απογοητευτήκαμε, φεύγουμε γεμάτοι πάντως. Η τελευταία μέρα ήταν σαν τις περισσότερες, μια μείξη των θετικών και αρνητικών συναισθημάτων, τα οποία -ούτως ή άλλως- διαφοροποιούνται από θεατή σε θεατή. Έτσι:
“Horsepower” του Σπύρου Σκάνδαλου. Νιότη. Όχι όπως θα τη θέλαμε, κάπου κοντά σ’ εκείνη των φιλμ του Λάρι Κλαρκ. Διασκέδαση, συνυφασμένη με τα ναρκωτικά και το σεξ. Όμως η “ηρωίδα” μας έχει μπλοκάρει, είναι ανοργασμική, υποδύεται, δεν νιώθει. Άναρθρες κραυγές, όνειρα βγαλμένα από κάτι σαν το εξώφυλλο του “Electric ladyland” του Τζίμι Χέντριξ, ο αυνανισμός της δημιουργού, που πλασάρει τέχνη – σανό. Η εικαστική ματιά είναι αξιοπρόσεκτη, η κινηματογραφική άλλου παπά ευαγγέλιο…
“Motorway 65” της Εύης Καλογηροπούλου. Μια γέφυρα χωρίζει δύο συνοικίες. Στη μία κατοικούν οι επονομαζόμενοι -δυστυχώς- Ρωσοπόντιοι, στην άλλη πάλι μετανάστες, αλλά άλλης προέλευσης. Οι μεν μισούν τους δε, υπάρχει ρατσισμός, όσο παρανοϊκό κι αν ακούγεται. Αν χρειάζεται να αναφερθεί ο τόπος, μιλάμε για τον Ασπρόπυργο. Γνωρίζουμε δύο αδέλφια, ένα αγόρι κι ένα κορίτσι. Το αγόρι τριγυρνά κοντά στους απέναντι, τους τσεκάρει, τους σκέφτεται, αλλά τους αντιπαθεί. Το κορίτσι δεν έχει κανένα φόβο να κάνει το πέρασμα, να τολμήσει το ανήκουστο να αλλάξει για πέντε – δέκα λεπτά πλευρά. Το story δεν αργεί να φανερωθεί, κορίτσι από εδώ αγαπά κορίτσι από εκεί και κάτι σαν “Ρωμαίος και Ιουλιέτα” ή σαν “West side story” μας έρχεται στο μυαλό. Η δική τους έχει, λοιπόν, να αντιπαρέλθει δύο προβλήματα, ότι και είναι από άλλη “φυλή” και δεν είναι ο τυπικός straight έρωτας. Μπορεί; Μόνο μέσα από διαρκή πάλη, γι’ αυτό και παρεμβάλλονται ανάλογες -όχι πολύ επιτυχημένες, είναι η αλήθεια- σκηνές στο γυμναστήριο ή στην ύπαιθρο…
“Brutalia, εργάσιμες μέρες” του Μανώλη Μαυρή. Δεν χρειάζονται πολλά σχόλια για ένα φιλμ που προβάλλεται στη Semaine de la critique και αποσπά και ένα σημαντικό βραβείο, αυτό του Canal +. Επίσης, απέσπασε κι εδώ στη Δράμα το βραβείο της F.I.PRES.CI. (να σημειώσουμε ότι το βραβείο της Π.Ε.Κ.Κ. κέρδισε η Άρτεμις Αναστασιάδου με “Το Βανκούβερ”). Ο σκηνοθέτης γυρίζει μια αλληγορία, όπου ο ανθρώπινος κόσμος αντικαθίσταται από εκείνον των μελισσών. Πρόκειται για μια κοινωνία στρατιωτικής και αμείλικτης πειθαρχίας, με ρόλους προδιαγεγραμμένους και μη επιδεχόμενους αμφισβήτησης. Βεβαίως, αυτός ο κόσμος υπόκειται σε καθεστώς μητριαρχίας, με τη βασίλισσα υπεράνω όλων να διαφεντεύει τα πάντα. Υπάρχει παντελής άρνηση του διαφορετικού, όλα υποτάσσονται στις ανάγκες της εργασίας ή της παραγωγικότητας (οι άντρες – κηφήνες), ενώ η βία κατακλύζει ευθέως ή υπόγεια κάθε καρέ. Όλη η ζωή είναι μια διαδικασία εκπαιδευτική, με το συναίσθημα να απουσιάζει πλήρως και τις αδύναμες ψυχές να μην έχουν τύχη να επιβιώσουν. Κάθε επίδειξη αυτής της αδυναμίας καθιστά άπασες ευάλωτες, έτοιμες να υποστούν τον καθολικό εξευτελισμό, ακόμα και το θάνατο στα χέρια του όχλου. Μπορεί άραγε να καταπνιγεί τόσο η ελεύθερη βούληση και η αυτοδιάθεση στο βωμό της ομοιομορφίας και του υποτιθέμενου καλού του συνόλου; Δεν υπάρχουν όρια; Ρητορική φυσικά η ερώτηση! Η πολύ εντυπωσιακή οπτικά δουλειά του Μαυρή παραπέμπει ακόμα και στο σινεμά του Στάνλεϊ Κιούμπρικ, ενώ το ιδεολογικό της περιεχόμενο είναι πλούσιο και ανοιχτό σε ερμηνείες: Αν γεννηθεί η αμφιβολία, μήπως η κυψέλη πάψει να είναι άτρωτη; Μήπως ανατιναχθεί εκ των έσω και εκ βάθρων;
“Αμυγδαλή” της Μαρίας Χατζάκου. Να και μια άκρατα κινηματογραφοφιλική περίπτωση! Και τι δεν θυμίζει η “Αμυγδαλή”! Από “Το καλοκαίρι του έρωτά μας” ως την “Προφητεία”, μνήμες σινεφιλικές διαπερνούν τα κύτταρα του φιλμ και το εμπλουτίζουν. Άλλη μια ταινία φέτος με απουσία των αρσενικών, αλλά και των ενηλίκων, ετούτη εδώ καταπιάνεται με τις κυριότερες μορφές αγάπης. Από τον έρωτα και τη σαρκική έλξη (στην περίπτωσή μας μεταξύ δύο κοριτσιών) ως την αδελφική αρρωστημένη αφοσίωση, η ενηλικίωση της κεντρικής ηρωίδας δεν θα αποφύγει να βιωθεί ως μια τραυματική εμπειρία. Αν ο Όσκαρ Γουάιλντ έλεγε ότι “Ο κάθε άνθρωπος σκοτώνει όποιο πράγμα αγαπά”, καμιά φορά είναι αρκετό να σκοτώσει όλα όσα το περιτριγυρίζουν! Κατ’ αυτόν τον τρόπο, το μέλλον θα είναι μοναχικό, αφόρητο. Θριλεριά από τη Χατζάκου, που γνωρίζαμε περισσότερο ως παραγωγό στην Αθηνά Ραχήλ Τσαγγάρη…
“Last visit” του Σπύρου Αλιδάκη. Τελευταία επίσκεψη στον μεγάλο θεατράνθρωπο (και ενίοτε κινηματογραφάνθρωπο: “Ονειρεύομαι τους φίλους μου” του Νίκου Παναγιωτόπουλου) Λευτέρη Βογιατζή, ένας φόρος τιμής, με την κάμερα να περιδιαβαίνει τους χώρους όπου διέπρεψε, το θέατρό του δηλαδή, ηθοποιούς να παρελαύνουν προς τιμήν του, αλλά τον θεατή να μην αντέχει εύκολα αυτήν τη βαριά κι ανερμάτιστη, μη κινηματογραφική, ροή πλάνων. Όχι το καλύτερο φινάλε, σε αντίθεση με την υπέροχη αρχή, για το 44ο Φεστιβάλ…
