Σκηνοθεσία: Μπένεντικτ Έρλινγκσον
Παίζουν: Χαλντόρα Γκαϊρχαρδσντοτίρ, Γιόχαν Σίγκουρδσον
Διάρκεια: 101’
Ένα τοπίο απόκοσμο και ανοίκειο, μια εικόνα που μοιάζει να έχει προσγειωθεί από ένα κόσμο μακρινό και μη αναγνωρίσιμο. Μια γυναίκα – μαχητής στέκεται αντιμέτωπη με έναν δυσθεώρητο ηλεκτρικό πυλώνα, κάτω από το φως ενός παγωμένου ήλιου. Στοχεύει με το τόξο, του περνά τη θηλιά λες και είμαστε σε ένα ροντέο υπερμεγέθους κλίμακας, τον γονατίζει.
Καθώς την παρακολουθούμε να τρέχει άτακτα για να αποφύγει τη σύλληψη για το έγκλημα (;) που διέπραξε, η κάμερα σκοντάφτει σε ένα φολκ (και πολύ χίπστερ) μουσικό τρίο που ερμηνεύει σε live performance, στη μέση του πουθενά, τη μουσική που συνόδευε τη δράση. Οι τρεις άνδρες, καθόλη τη διάρκεια της ταινίας, θα αποτυπώνουν μουσικά τις ενέργειες του βασικού χαρακτήρα και την ψυχολογία της εκάστοτε στιγμής.
Λίγο αργότερα, ένα γυναικείο μουσικό τρίο, κάνει κι αυτό την εμφάνισή του στο περιθώριο του κάδρου, τραγουδώντας παραδοσιακούς ουκρανικούς σκοπούς. Οι τρεις γυναίκες μας εισάγουν στο subplot της ταινίας, στις μύχιες επιθυμίες και τις ένοχες παραλείψεις της ηρωίδας.Ο σκηνοθέτης Μπένεντικτ Έρλινγκσον, χωρίς να χρονοτριβήσει, μας προσκαλεί σε ένα σύμπαν αλλόκοτο και ξεκούρδιστο, σε ένα καθεστώς συνεχούς και συγκεκαλυμμένης αυτοπαρώδησης. Τουλάχιστον μέχρι το αχρείαστα μελιστάλαχτο φινάλε, που υποκύπτει στον ψυχαναγκασμό του ευαίσθητου μηνύματος. Θα επανέλθουμε, όμως, σε αυτό όταν έρθει η ώρα.
Η Χάλα είναι μια γυναίκα γύρω στα 50, καθόλα αξιοσέβαστη στον μικρόκοσμό της, ενεργητική και δυναμική σε κάθε της δραστηριότητα. Είναι η δασκάλα της τοπικής χορωδίας, παρακολουθεί μαθήματα γιόγκα, έχει ως παγιωμένα ινδάλματα τον Νέλσον Μαντέλα και τον Μαχάτμα Γκάντι, μοιάζει απρόσβλητη από τη μοναξιά παρά το ότι μένει μόνη, δίχως σύντροφο ή παιδιά. Η Χάλα, όμως, έχει και μια κρυφή ταυτότητα. Είναι μια Αμαζόνα της προάσπισης του περιβάλλοντος, μια Eco-Feminist αντάρτισσα του βουνού, μια σαμποτέρ της «ανάπτυξης» που απειλεί το φυσικό περιβάλλον.
Είναι μια Γυναίκα σε πόλεμο, όχι μόνο απέναντι στον θαυμαστό καινούργιο κόσμο που διαφεντεύει τη φύση και τους ανθρώπους, αλλά κι απέναντι στα εσωτερικά της κενά κι απωθημένα. Σε μια σκηνή που σκοπίμως δεν προσφέρει καμία επεξήγηση, παρά μόνο νύξεις, αντιλαμβανόμαστε πως το θέμα της μητρότητας (άρα και το στόρι της υιοθεσίας του μικρού κοριτσιού από την Ουκρανία, που αποτελεί μείζονα καταλύτη) συνδέεται είτε με τις μνήμες κάποιας οδυνηρής απώλειας είτε με τις αγιάτρευτες πληγές μιας μόνιμης έλλειψης.
Το μεγαλύτερο και δυσκολότερο κατόρθωμα του Woman at War είναι ότι διατηρεί, σχεδόν ώς το τέλος της πορείας, το πειραγμένο και offbeat τέμπο του αναλλοίωτο και ακέραιο. Κατά κάποιο τρόπο, όλα όσα συμβαίνουν επί της οθόνης βρίσκονται σε μια ταιριαστή αναλογία με το συνεχώς γουρλωμένο και έκπληκτο βλέμμα της πρωταγωνίστριας Χαλντόρα Γκαϊρχαρδσντοτίρ, μπλέκοντας αρμονικά το σοβαρό με το ιλαρό.
Με το πηδάλιο σταθερά καρφωμένο στο λοξό και το παράδοξο, η ταινία περνά από τη φλεγματική κωμική ειρωνεία σε καλοκουρδισμένες eco-thriller σκηνές καταδίωξης και ανθρωποκυνηγητού με χαρακτηριστική άνεση και αυτοπεποίθηση. Και βρίσκει την κορύφωσή της σε διάφορες ανύποπτες στιγμές, όπως την α λα γουέστερν μονομαχία δύο αντιμαχόμενων κόσμων, του παραδοσιακού (γυναίκα με τόξο) με τον μοντέρνο (κατασκοπευτικό drone) ή τη χρήση υπερεξελιγμένων και σοφιστικέ μεθόδων από τις διωκτικές αρχές για τον εντοπισμό της «Γυναίκας του Βουνού».
Δυστυχώς, αυτή η όμορφη αίσθηση αμηχανίας και περιπαικτικής αμφιβολίας (που έχει επιβιώσει παρά τα εμπόδια που θέτει ένα σενάριο που -από ένα σημείο και μετά- κάνει κύκλους γύρω από τη βασική του ιδέα) ξεθωριάζει απότομα, καθοδόν προς την τελική λύση. Όχι τόσο μέσα από το βασικό twist «ανατροπής», που αν χρησιμοποιούταν όπως έπρεπε θα ανέδυε μια εξτρά αίσθηση φάρσας και αστεϊσμού, αλλά από το κυρίως επιμύθιο.
Που παλεύει να ορθώσει ένα προκάτ σοβαρό ανάστημα και να εμφυσήσει ένα τόνο πατενταρισμένης συνειδητοποίησης στον βασικό χαρακτήρα. Με μια αποφώνηση που αντί για ποιητικό λυρισμό μάλλον εκπέμπει αφέλεια και προχειρότητα. Υγ: στα αρνητικά προσθέστε το πέρα για πέρα αποτυχημένο εμβόλιμο κωμικό act με τον Ισπανό τουρίστα που μπουζουριάζεται συνεχώς και αδίκως αντί του αληθινού ενόχου. Ανερμάτισα, μηδενικά αστείο και παντελώς αχρείαστο σε ένα ήδη επιμελώς εκτελεσμένο χιουμοριστικό σύμπαν.
