58ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης: “The Garden”

Δυτική Γερμανία, καλοκαίρι του 1976, σε μία εξοχική κατοικία, κάπου κοντά στο Μόναχο. Τρεις γενιές της ίδιας φαμίλιας περνούν τις διακοπές τους κάτω από την ίδια στέγη. Ο πανέμορφος κήπος που πλαισιώνει το εξοχικό μετατρέπεται σταδιακά από διαφιλονικούμενη κληρονομιά σε πεδίο βολής για όλα τα οικογενειακά ανείπωτα. Για όλα τα μικροπρεπή μισόλογα και τις ανώριμες υπόνοιες που συσσωρεύονται σαν σκόνη στις γωνίες και δεν λένε να εξαϋλωθούν. Από την πρώτη κιόλας στιγμή, γίνομαστε μάρτυρες ενός δυσοίωνου προαισθήματος, μίας αφανούς προειδοποίησης. «Ήταν άραγε μοιραίο που έπεσε το δέντρο αυτή τη συγκεκριμένη μέρα;», αναριωτούνται οι ηλικιωμένοι της παρέας σχεδόν ευθύς εξαρχής, θαρρείς προκαλώντας τη μοίρα να ανάλαβει εκ νέου ζοφερές πρωτοβουλίες.

Ο θάνατος της αμαζονικής κεφαλής της οικογενείας ρίχνει βαριά τη σκιά του σε αυτή τη θερινή μάζωξη, στην οποία ακόμη και οι εκρήξεις θα φουντώσουν ράθυμα και βραδυκίνητα. Τούτη η συνεύρεση, που ισορροπεί ανάμεσα στον καταναγκασμό και την επιλογή, λειτουργεί περισσότερο ως αφορμή για αναμόχλευση και ανακίνηση όλων των ανεπαίσθητων παθών και των ανάλαφρων λαθών, παρά ως πένθιμος αποχαιρετισμός.

Το The Garden της Γερμανίδας Sonja Maria Kröner λιάζεται και τεμπελιάζει, λατρεύει να βλέπει τον χρόνο να γλιστρά σαν άμμος από τα χέρια, αλλά την ίδια στιγμή βουίζει και φανερώνει το κεντρί του, όπως ακριβώς οι σφήκες που αποτελούν μόνιμη πηγή ανησυχίας στο πίσω φόντο. Παράλληλα, σε διακριτική απόσταση, αρκετά κοντά για να εμπνεύσει φόβο, αλλά και αρκετά μακριά ώστε να μην διαταράξει τη ραστώνη και τις μικρό-διενέξεις, αφουγκραζόμαστε τον τρομακτικό αντίλαλο ενός serial killer απαγωγέα παιδιών. Μια ακόμη υπενθύμιση όχι ακριβώς μιας βάσιμης και άμεσης απειλής, αλλά μιας δυσβάσταχτης επαπειλούμενης ενηλικίωσης.

Η Kröner κινηματογραφεί σαν να κατασκοπεύει μια τρυφερή ανάμνηση και σκαλίζει το πιο βαρύτιμο κουκούλι της μνήμης. Εκείνο το αρχηγείο του θυμικού που χαρίζει διαστάσεις πραγματικότητας και (ετυμολογικής) αλήθειας στα βιώματα και τις εικόνες που άντεξαν στους κραδασμούς της λογικής, στο πέρας του χρόνου. Δεν καταφεύγει, όμως, σε κάποια ισοπεδωτική επίκληση παιδικότητας, η οποία ούτως ή άλλως ακυρώνεται από την κορφή ώς τα νύχια μόλις ξεπροβάλλει η πρώτη στάλα νοσταλγίας.

Εντούτοις, επιφυλάσσει στο παιδικό βλέμμα μια θέση περιοπής, απ’ όπου είναι ικανό να διακρίνει κάθε αθέατο υπαινιγμό, όπως στην υπέροχη σκηνή όπου τα δύο κοριτσάκια έχουν τρυπώσει κάτω από τα τραπέζι των μεγάλων και ακούν (και, φυσικά, δεν κρυφακούν, καθότι δεν νιώθουν καμία ανάγκη να κρυφτούν, απλώς ο κόσμος τους είναι αθέατος από το ενήλικο point of view) όλα όσα αιωρούνται και χάσκουν από πάνω τους ως ευθύνες, συγκρούσεις και εκκρεμότητες της ενήλικης ζωής.

Το The Garden είναι σκοπίμως απογυμνωμένο από κάθε μουσική επένδυση, καθώς το θρόισμα των φύλλων, το ανθρώπινο σούσουρο, οι κάθε λογής ήχοι της μεσημεριανής οκνηρίας και της βραδινής σιγαλιάς μεταδίδουν την αίσθηση ότι όλα είναι μεν ήρεμα, αλλά όχι ασάλευτα. Το ατελείωτο παιχνίδι των παιδιών αντιπαραβάλλεται με την σκωπτική διάθεση και τα προβλήματα των ενηλίκων, αλλά είναι συγχρόνως μία υπόμνηση ότι η παιδική αθωότητα δεν είναι απρόσβλητη από τα όσα την περιβάλλουν, μήτε παντελώς άκακη. Είναι, όμως, αδιαπραγμάτευτα αγνή, καθότι πράττει και μετά σκέφτεται, αφήνεται στο παιχνίδι ανενδοίαστα και δεν λογοκρίνεται ποτέ, ακόμη κι όταν πρόκειται να εκτοξεύσει κακίες.

Το The Garden περιδιαβαίνει τον κήπο μιας Εδέμ, που διαθέτει και μια σκοτεινή κι απόκοσμη πτυχή (η είσοδος σε ένα κόσμο αμφιβολίας και απειλής, όποτε τα παιδιά πλησιάζουν το σπίτι του weirdo γείτονα), που ζει τις τελευταίες του στιγμές, λίγο πριν το προδιαγεγραμμένο τέλος. Κι είναι γεμάτο με χρωματικές συνθέσεις που μοιάζουν με όσα περνάνε από τα κλειστά μας μάτια ως θύμησες, λίγο πριν αποκοιμηθούμε, με συνετά underplayed ερμηνείες και μια ακαταμάχητη αίσθηση ηδονοβλεπτικής οικειότητας. Σαν να κρυφοκοιτάζεις από ένα ανοιχτό παράθυρο, μια δροσερή καλοκαιρινή βραδιά, και να αντικρίζεις όλες τις μικρές ιερές τελετουργίες που βιώνεις (ή φαντασιώνεσαι ότι βιώνεις) και στο δικό σου σπίτι.




Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Back to Top ↑