Chungking Express (1994)

Σκηνοθεσία: Γουόνγκ Καρ-Γουάι

Παίζουν: Φέι Γουόνγκ, Τόνι Λεούνγκ, Τακέσι Κανεσίρο

Διάρκεια: 102′

Δεν είναι σπάνιες οι φορές που ένα τραγούδι έχει ανεξίτηλα συνδεθεί με μια ταινία. Στην περίπτωση, όμως, του Chungking Express (1994) και του California Dreamin’ (1965), ο δεσμός μοιάζει σχεδόν υπερβατικός, σε σημείο που κανείς δεν μπορεί να διαχωρίσει τον συναισθηματικό αντίκτυπο της ταινίας από αυτό τον μελωδικό ύμνο φυγής και ουτοπικής ελευθερίας. To διάσημο τραγούδι των The Mamas and the Papas επανέρχεται ξανά και ξανά ως μοτίβο υπενθύμισης και αλλαγής, ως φοράς στατικότητας και κίνησης την ίδια ακριβώς στιγμή. Η πρώτη φορά που ακούγεται, εξάλλου, σηματοδοτεί το πέρασμα στη δεύτερη ιστορία που ξεδιπλώνεται στην ταινία, την ιστορία εκείνη που έγραψε ο Γουόνγκ Καρ-Γουάι στη διάρκεια μίας και μόνο ημέρας.

Το Chungking Express είναι η πιο ανάλαφρη και αισιόδοξη ταινία του Καρ-Γουάι, γεγονός μάλλον λογικό καθώς ο ίδιος την αντιμετώπισε ως ευχάριστο διάλειμμα από το ατελείωτο μοντάζ του Ashes of Time (1994). Γυρισμένη σε χρόνο dt, δίχως ιδιαίτερο φινίρισμα και με πεταχτή προετοιμασία (στοιχεία που διαφέρουν από το κλασικό προφίλ του τελειομανούς κατασκευαστή Καρ-Γουάι, ο οποίος φτιάχνει τον σκελετό της κάθε ταινίας του με ιδεοληπτική προσήλωση στη λεπτομέρειας), αυτό το ερωτικό γράμμα στον πολύβουο παλμό του Χονγκ Κονγκ ξεκίνησε γυρίσματα με ημιτελές σενάριο, με τον Καρ-Γουάι να γράφει στο άψε-σβήσε τη δεύτερη ιστορία εν μέσω διαλείμματος για τον εορτασμό της κινεζικής Πρωτοχρονιάς. Στο αρχικό προσχέδιο του σεναρίου, μάλιστα, υπήρχε και μια τρίτη ιστορία με πρωταγωνιστή έναν ερωτοχτυπημένο serial killer, η οποία αποτέλεσε εντέλει τη βάση για την ταινία Fallen Angels (1995).

Το Chungking Express είναι βγαλμένο από μια μήτρα νοσταλγίας, η οποία γίνεται φανερή ήδη από τον τίτλο. Το κτιριακό συγκρότημα «Chungking Mansions» δέσποζε στη γειτονιά όπου μεγάλωσε ο Καρ-Γουάι, ενώ το δεύτερο σκέλος του τίτλου παραπέμπει στο «Midnight Express», ένα υπαρκτό take away στέκι για γρήγορο φαγητό, που μένει ανοιχτό 24 ώρες το 24ωρο σε μία από τις πιο πολυσύχναστες και πανσπερμικές γειτονιές του Χονγκ Κονγκ. Ο τόπος, λοιπόν, όχι ως γεωγραφικός ή γενεαλογικός προσδιορισμός, αλλά ως ταυτοτικό στοιχείο των ανθρώπων, ως προέκταση της υπόστασής τους, κυριαρχεί σε μία ταινία που ταξιδεύει στον βιωματικό χωροχρόνο.

Σε εκείνη τη μαγική διάσταση των κεραυνοβόλα ερωτευμένων όπου ακόμη και ένα χιλιοστό μπορεί να μετατραπεί σε απροσπέλαστο φαράγγι, αλλά την ίδια στιγμή μπορεί να μεταμορφωθεί σε μια απέραντη πεδιάδα από πιθανότητες και τυχαιότητες. Το Χονγκ Κονγκ, στον κόσμο του Chungking Express, είναι μια χοάνη από οσμές, φωνές, εκρήξεις και σαστίσματα, ένα σμήνος από αισθήματα και ανθρώπους που στροβιλίζονται γύρω από τον εαυτό τους αναζητώντας την εξιλέωση και τη συντριβή, το χτυποκάρδι της προσμονής και το βάλσαμο του έρωτα. Ένας μικρόκοσμος όπου μπορείς κάλλιστα να εξαφανιστείς μέσα στο αχανές πλήθος, λες και άνοιξε η γη και σε κατάπιε, αλλά συγχρόνως είναι εφικτό να συναντάς ξανά και ξανά τους ίδιους ανθρώπους, στην ίδια συγκυρία, λες και ο χρόνος και οι εμπειρίες βγαίνουν σε αντίγραφα.

Στο Chungking Express, οι αλλαγές είναι ανύπαρκτες και μηδαμινές όσο οι πληγές είναι ακόμη ανοιχτές, ενώ μόλις η καρδιά ανθίζει τα πάντα αλλάζουν με τρόπο κοσμοϊστορικό, ακόμη κι αν πρόκειται για ανεπαίσθητες λεπτομέρειες. Σε αυτή τη συνθήκη, φυσικά, ο χρόνος καταργείται ολοσχερώς: στιγμές μοιάζουν με αιώνες ολόκληρους και ένας ολόκληρος χρόνος κυλά σαν έχουν περάσει μονάχα λίγα δευτερόλεπτα. Επιπλέον, τα πάντα είναι διαπραγματεύσιμα, ρευστά, εύπλαστα, υπό διαπραγμάτευση και διαμόρφωση. Δουλειές αλλάζουν από λεπτό σε λεπτό, άνθρωποι εμφανίζονται και εξαφανίζονται, οι σχέσεις είναι πάντα έτοιμες να διακοπούν ή να επαναδιατυπωθούν. Μόνο σταθερό άκουσμα, εκείνη η μελωδία, εκείνοι οι στοίχοι, που ακούγονται τόσο δυνατά ώστε να σε απαλλάσσουν από την υποχρέωση να σκεφτείς.

Σε αυτή τη γωνιά όπου μοιάζει να στριμώχνεται όλος ο πλανήτης, τα αντικείμενα γίνονται κάτι περισσότερο από φετίχ, είναι πλέον προέκταση της ανθρώπινης ψυχής. Όπως οι κονσέρβες ανανά που λήγουν την 1η Μαΐου, με τις οποίες βομβαρδίζει το στομάχι του ο αστυνομικός της πρώτης ιστορίας. Σε εκείνο το τριπλό συμβολικό σύνορο, ο ίδιος θα ξαναγεννηθεί (είναι τα γενέθλιά του), ο παλιός του έρωτας θα έχει πλέον χωνευτεί και αφομοιωθεί (το όνομα της κοπέλας του είναι May) και η πληγή θα μετατραπεί σε γόνιμο πένθος (θα έχει περάσει ακριβώς ένας μήνας από τον χωρισμό, που δεν μπορεί πλέον να καμουφλαριστεί ως πρωταπριλιάτικη φάρσα). Όπως οι βρεγμένες πετσέτες που ξεσπάνε σε λυγμούς, τα ενυδρεία που φωτίζουν μοναξιές των ανθρώπων, οι μουτζουρωμένες χαρτοπετσέτες που ανοίγουν τους δρόμους για τους πιο μακρινούς προορισμούς.

Στο Chungking Express οι άνθρωποι πρώτα ερωτεύονται και μετά σκέφτονται. Και τρυπώνουν ο ένας στο καταφύγιο του άλλου, ανταλλάσσουν φορεσιές και ντεκόρ, προτού μπορέσουν να ξανασυστηθούν. Εξάλλου, σε όσα μακρινά ταξίδια κι αν μπαρκάρουμε, η μεγαλύτερη διαδρομή που ορθώνεται μπροστά μας είναι πάντοτε η ίδια: μέσα μας, από το μυαλό μέχρι την καρδιά και πάλι πίσω. Με ενδιάμεσες στάσεις, σαν νεόν επιγραφές στον δαίδαλο του Χονγκ Κονγκ, τις υποσχέσεις που δικαιώνονται και ματαιώνονται για μια ολόκληρη ζωή.




Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Back to Top ↑