Do the Right Thing (1989)

Σκηνοθεσία: Σπάικ Λι

Παίζουν: Σπάικ Λι, Τζον Τουρτούρο, Ρόζι Περέζ, Ντάνι Αϊέλο, Τζανκάρλο Εσπόζιτο

Διάρκεια: 124’

«Λοιπόν κύριοι, έτσι όπως το βλέπω, αν αυτή η ζέστη το πάει έτσι για πολύ ακόμη, θα λιώσει τους πόλους και τον κόσμο ολόκληρο. Και τα μέρη του πλανήτη που δεν είναι ήδη καλυμμένα με νερό, θα γεμίσουν αίμα…» Σε αυτή τη γειτονιά του Μπρούκλιν, ο Love Daddy είναι κάτι παραπάνω από ραδιοφωνικός dj. Σαν ένας προφήτης του δρόμου, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, καλεί σε συσπείρωση, συνιστά ψυχραιμία, κάνει μία ολόκληρη κοινότητα να λικνίζεται. Σε αυτή τη γειτονιά του Μπρούκλιν, ο καύσωνας τρελαίνει τον κόσμο. Πειράζει το μυαλό, διεγείρει τη λίμπιντο, ανεβάζει την αδρεναλίνη, υποδαυλίζει τα μίση και τα βίαια ένστικτα.

Ο καύσωνας αυτός απλώς θα σπρώξει το καπάκι από ένα καζάνι που βράζει εδώ και καιρό. Βράζει κάθε φορά που ακούγεται το Fight the Power των Public Enemy και η αστυνομία σπεύδει να επιβάλει την τάξη, σπέρνοντας την αταξία και καλλιεργώντας το μίσος. Κάθε φορά που ο Μούκι μπλέκει σε έναν ακόμη ανούσιο  καυγά με το αφεντικό και τους υπαλλήλους στην ιταλοαμερικανική πιτσαρία όπου δουλεύει, τη μοναδική πλέον επιχείρηση λευκών στην καρδιά ενός αφροαμερικανικού γκέτο. Μπλεγμένοι σε ένα γαϊτανάκι κοινής μοίρας, οι φτωχοδιάβολοι της γειτονιάς ξεσπούν άνευ λόγου και αιτίας ο ένας στον άλλο. Αυτή η γειτονιά του Μπρούκλιν βρίσκεται σε αυτανάφλεξη και το ολοκαύτωμα πλησιάζει επικίνδυνα.

Ο Σπάικ Λι (ο οποίος υποδύεται και τον Μούκι) σκηνοθετεί στα 32 του χρόνια μια ταινία που θα μπορούσε να βρει θέση σε κάποιο μουσείο με την ιστορία της Νέας Υόρκης. Όχι από εκείνα με τις φροντισμένες προθήκες και τα καλοβαλμένα εκθέματα, αλλά ένα μουσείο του δρόμου, της αληθινής ζωής, του urban beat που μαίνεται κάτω από τη βιτρίνα. Μακριά από διδακτισμούς και ευχολόγια, και με τη στράτευσή του να μη χαρίζεται ούτε στις διαχρονικές και αγιάτρευτες παθογένειες της δικής του κοινότητας, ο Σπάικ φτιάχνει έναν κοινωνιολογικό χάρτη ανθρωπογεωγραφίας, αποτυπώνοντας τον αδιόρατο ψυχικό δεσμό που ενώνει τους ανθρώπους με τον τόπο όπου ένιωσαν τα πρώτα τους σκιρτήματα. Η πατρίδα, πέρα από επίσημους και συχνά πομπώδεις ορισμούς, είναι και θα είναι μια έννοια αυστηρά βιωματική.

Το Do the Right Thing, μια ταινία που έσκασε με πάταγο στα τέλη των 80s, ιδρώνει, καίγεται και λιώνει στο ζουμί της, φιλτράροντας κάθε στιγμή με την αίσθηση του κατεπείγοντος. Όπως τους φαφλατάδες μεσήλικες που αράζουν στο πεζοδρόμιο και κουτσομπολεύουν όποιον και ό,τι κάνει το λάθος περάσει από μπροστά τους, τα πιτσιρίκια που καταστρέφουν τους πυροσβεστικούς κρουνούς αναζητώντας μια στάλα δροσιά και λίγο παιχνίδι, τα παγάκια που απλώνει ηδονικά ο Μούκι στο κορμί της ξαναμμένης κοπέλας του, καθώς οι δυο τους αναζητούν μία στάλα sexual healing. Όπως το ghetto blaster του Radio Raheem που περιδιαβαίνει τους φτωχικούς δρόμους ως σύμβολο ταυτότητας, τις στιχομυθίες και τα ξεσπάσματα (θαρρείς πρόβα τζενεράλε για τη σκηνή του Έντουαρντ Νόρτον στην 25η Ώρα) που εκτοξεύονται σαν ρίμες που πυροβολούν, τους διαπληκτισμούς που ξεκινούν από τα πιο επουσιώδη και ασήμαντα για να καταλήξουν στα πιο ουσιώδη και σημαντικά, με τον πιο λανθασμένο τρόπο που μπορεί κανείς να φανταστεί.

Το Do the Right Thing, θολωμένο κι αυτό από τη παραλυτική ζέστη, μετατρέπει μία παρηκμασμένη γειτονιά από τελευταία τρύπα του ζουρνά σε κέντρο του κόσμου (το ξανακάνει ο Σπάικ, με πιο περιπαικτικό τρόπο στο Summer of Sam). Ψηλαφεί το πώς και το γιατί των διακρίσεων και κραυγάζει για δικαιοσύνη, ανεκτικότητα και ειρηνική συνύπαρξη, αρνούμενο να χαϊδέψει οποιοδήποτε αυτί οποιουδήποτε χρώματος. Και επιβεβαιώνει πως, ορισμένες φορές, η πιο απλή προτροπή κρύβει τις πιο αφάνταστες δυσκολίες. Όταν η αγάπη και το μίσος διαπλέκονται τόσο σφιχτά, όταν όλα γύρω σου δείχνουν να πηγαίνουν τόσο λάθος, είναι πράγματι σπουδαία υπόθεση να «κάνεις το σωστό». Όσο απλοϊκό ή προφανές κι αν ακούγεται.




Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Back to Top ↑