Στις ταινίες μου πάντα ήθελα να κάνω τους ανθρώπους να δουν σε βάθος.
Δεν θέλω να δείξω πράγματα, αλλά να τους δώσω την επιθυμία να δουν.
Ανιές Βαρντά
To επερχόμενο επετειακό 20ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης τιμά μια αεικίνητη πρωτοπόρο των εικόνων, η οποία άλλαξε τον τρόπο που βλέπουμε σινεμά: τη θρυλική σκηνοθέτιδα Ανιές Βαρντά. Προικισμένη με την σπάνια φλόγα του δημιουργού που δεν εφησυχάζει ποτέ, η Ανιές Βαρντά, λίγο προτού συμπληρώσει τα 90 της χρόνια, δεν παύει να προκαλεί τη ματιά και το νου μας, να εμπνέει κοινό και δημιουργούς και να ταράζει τα κινηματογραφικά νερά.
Στο πλαίσιο του αφιερώματος, το κοινό του 20ου ΦΝΘ θα έχει την ευκαιρία να απολαύσει στη μεγάλη οθόνη 10 ντοκιμαντέρ-σταθμούς στη φιλμογραφία της. Ανάμεσά τους, και την πρόσφατη ταινία της Πρόσωπα & Ιστορίες / Faces Places, ένα ζωηρό κι αισιόδοξο road movie που κέρδισε το βραβείο καλύτερου ντοκιμαντέρ στο Φεστιβάλ Καννών, με πρωταγωνιστές την ίδια και τον 33χρονο διεθνώς αναγνωρισμένο γάλλο φωτογράφο και εικαστικό JR, με τον οποίο η Βαρντά συνυπογράφει τη σκηνοθεσία. Η ταινία Πρόσωπα & Ιστορίες θα είναι η ταινία έναρξης του 20ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, την Παρασκευή 2 Μαρτίου 2018 στο Ολύμπιον, και θα κυκλοφορήσει σύντομα στις αίθουσες από την One from the Heart.
Γεννημένη το 1928 στο Βέλγιο, η Βαρντά δεν έπαψε ποτέ να επανεφευρίσκει το σινεμά. Δεν την αποκαλούν τυχαία, μητέρα της γαλλικής νουβέλ βαγκ, καθώς άνοιξε το δρόμο για το αντισυμβατικό ρεύμα της μεγάλης οθόνης και έγινε η πρώτη γυναίκα εκπρόσωπός του, πλάι σε εμβληματικούς σκηνοθέτες όπως ο Ζαν Λυκ Γκοντάρ, ο Φρανσουά Τριφό, αλλά και ο σύζυγός της Ζακ Ντεμί (1931-1990), με τον οποίον μοιράστηκαν σχεδόν μια ολόκληρη ζωή. Πάντοτε πιστή σε ένα σινεμά προσωπικό, ανίκητο από το χρόνο, η Βαρντά μας χάρισε ένα πλούσιο έργο, που το διαπερνούν τα κοινωνικά, πολιτικά και φεμινιστικά πιστεύω της, τροφοδοτώντας έναν καλλιτεχνικό διάλογο που ακόμη συνεχίζεται.
Δέκα στιγμές από το σινεμά της Ανιές Βαρντά που θα παρακολουθήσουμε στο 20ο Φεστιβάλ:
Πρόσωπα & Ιστορίες / Faces Places (2016): Ένα ντοκιμαντέρ απρόβλεπτο όσο και οι δημιουργοί του. Η Βαρντά και ο JR σε ένα feelgood οδοιπορικό, διασχίζουν τη γαλλική ύπαιθρο, μοιράζονται μια απροσδόκητη φιλία και αποθεώνουν τους απλούς ανθρώπους που συναντούν καθ’ οδόν, μετατρέποντας τα φωτογραφικά τους πορτρέτα σε τεράστιες τοιχογραφίες.
The Beaches of Agnes (2008): Η Βαρντά αποκαλύπτει την Βαρντά. Η σκηνοθέτιδα βουτά στη μνήμη της με φόντο διάφορες ακρογιαλιές που σημάδεψαν τη ζωή αλλά και τις ταινίες της, προσκαλώντας μας σε ένα αυτοβιογραφικό ταξίδι με ανεξίτηλα συναισθήματα και εικόνες.
The Gleaners and Ι (2000): Άνθρωποι που αναζητούν κρυμμένους «θησαυρούς» σε αγρούς, σκουπίδια και αγορές της Γαλλίας. Αυτοί είναι οι ήρωες της Βαρντά, με τους οποίους νιώθει ότι και η ίδια ταυτίζεται. Ο λόγος; Στο σινεμά κυνηγάς και ανακαλύπτεις όσα οι άλλοι συχνά αγνοούν.
The World of Jacques Demy (1995): «Βασίστηκα σε φίλους, το περιβάλλον του, τους ηθοποιούς που δούλεψαν μαζί του, αλλά και ανθρώπους που δεν τον συνάντησαν ποτέ αλλά συγκινήθηκαν από τον κόσμο του», λέει η Βαρντά για αυτή την εκ βαθέων αφιέρωση στον σύζυγό της Ζακ Ντεμί.
The So–called Caryatids (1984): Οι λεγόμενες Καρυάτιδες του Παρισιού, αγάλματα (ημι)γυμνων γυναικείων φιγούρων κοσμούν την πόλη. Η Βαρντά τις παρατηρεί με θαυμασμό και λυρισμό, συνοδεία ποιημάτων του Μποντλέρ.
Mural Murals (1980): Το Λος Άντζελες, όπου έζησε για χρόνια η Βαρντά, έτσι όπως αποτυπώνεται στους εντυπωσιακούς, ζωγραφισμένους τοίχους του. Μια πολύχρωμη γιορτή της τέχνης του δρόμου και της πολυμορφίας της πόλης.
Daguerréotypes (1976): Η Βαρντά φιλοτεχνεί το άλμπουμ της γειτονιάς της, της παριζιάνικης οδού Daguerre, μέσα από τα πορτρέτα των καταστηματαρχών της. Ένα αφοπλιστικά ζεστό μωσαϊκό ανθρώπων και ιστοριών που εκπλήσσει.
Black Panthers (1968): Ένα περιστατικό που καθήλωσε την Αμερική, οι διαδηλώσεις για την απελευθέρωση του Χιούι Νιούτον, ιδρυτικού μέλους των Μαύρων Πανθήρων, φιλτράρονται μέσα από το πάντα θαρραλέο πολιτικό βλέμμα της Βαρντά.
Uncle Yanko (1967): Η Βαρντά ανακαλύπτει στο Σαν Φρανσίσκο τον ελληνικής καταγωγής θείο της Jean Varda –ή αλλιώς Yanko-, που ζει ως μποέμ ζωγράφος. Το πορτρέτο του είναι μια προσωπική ταινία-αναφορά στις ρίζες της ίδιας της δημιουργού.
Salut les Cubains (1963): Στοπ-καρέ στην Κούβα τέσσερα χρόνια μετά τον ερχομό του Κάστρο. Η Βαρντά συνθέτει ένα απολαυστικό φωτογραφικό κολάζ με περισσότερα από 1.500 ασπρόμαυρα στιγμιότυπα της χώρας.
