Σήμερα, Πέμπτη 12 Ιανουαρίου, βγαίνει στις αίθουσες η νέα ταινία του καταπληκτικού Ιρανού σκηνοθέτη Ασγκάρ Φαραντί, με τίτλο Ο εμποράκος, η οποία έφυγε από το περασμένο Φεστιβάλ των Καννών με δύο σημαντικά βραβεία στις αποσκευές της: το βραβείο Ανδρικής Ερμηνείας για τον πρωταγωνιστή Σαμπάμπ Χοσεϊνί, καθώς και το Βραβείο Σεναρίου. Παράλληλα, αποτελεί την επίσημη πρόταση του Ιράν για τα επερχόμενα Όσκαρ, στην κατηγορία της Ξενόγλωσσης Ταινίας, έχοντας ήδη βρεθεί στην 9άδα των προεπιλογών, ένα βήμα δηλαδή πριν την τελική 5άδα. Με αφορμή την έξοδο της ταινίας στις ελληνικές αίθουσες, από σήμερα ώς και την προσεχή Τετάρτη, η Ταινιοθήκη της Ελλάδος πραγματοποιεί αφιέρωμα στον σπουδαίο Ιρανό σκηνοθέτη, προβάλλοντας τόσο τη νέα του ταινία όσο και τρεις από τις παλαιότερες δημιουργίες του. Πιο αναλυτικά, το πρόγραμμα προβολών έχει ως εξής:
Α’ Αίθουσα
Ο Εμποράκος
Ώρες προβολής: 17.30 / 19.45 /22.00
Β’ Αίθουσα
Το Παρελθόν (Le passé, 2013): 17.30
Ένας Χωρισμός (A Separation, 2011): 19.45
Τι Απέγινε η Έλι (About Elly, 2009): 22.00
Αφότου διευκρινίσουμε ότι την Τετάρτη 18 Ιανουαρίου θα πραγματοποιηθούν μόνο οι προβολές της ταινίας Ο εμποράκος, ας θυμηθούμε συνοπτικά τις υπόλοιπες τρεις ταινίες του αφιερώματος, με χρονολογική σειρά, από την πιο παλιά ώς την πιο πρόσφατη:
Τι απέγινε η Έλι (2009)
Ο Αχμάντ επιστρέφει στην Τεχεράνη, μετά από πολλά χρόνια παραμονής στη Γερμανία. Οι παλιοί του συμφοιτητές οργανώνουν μία τριήμερη απόδραση σε μία εξοχική κατοικία, στις όχθες της Κασπίας Θάλασσας (η οποία, παρεμπιπτόντως, δεν είναι θάλασσα, αλλά η μεγαλύτερη λίμνη στον κόσμο). Σκοπός του τριημέρου ένα βαρβάτο catching up, αλλά και ένα προξενιό του Αχμάντ με την όμορφη Έλι, που είναι προσκεκλημένη γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο. Μία υπέροχη συρραφή χαρακτήρων, ένα υποδειγματικό χτίσιμο υπόκωφης έντασης, μία ατελείωτη διελκυστίνδα μικρών ψεμάτων, αμφιβολιών και ερωτηματικών. Καθοδόν προς μία άδεια, γυμνή και άβολη κορύφωση, μέσα από μία «αντονιονική» εξαφάνιση, που φέρνει αναπόφευκτα στο νου τη θρυλική Περιπέτεια (1959).
Ένας χωρισμός (2011)
Ίσως το magnum opus του Φαραντί, ένα υπέροχο μωσαϊκό στριφνών καταστάσεων, ηθικών διλημμάτων και αρχετυπικών χαρακτήρων του σύγχρονου Ιράν. Μία ενδελεχής σκιαγράφηση των αντιθέσεων μίας κοινωνίας που κοχλάζει υπόγεια και σιωπηλά, αμφιταλαντεύεται, αιωρείται σε καθεστώς αμφιβολίας και αναποφασιστικότητας και προχωρά τρεκλίζοντας, έχοντας μονίμως το βλέμμα γυρισμένο προς τα πίσω. Έξι χαρακτήρες μπλέκονται σε ένα γαϊτανάκι μικρών δολοπλοκιών, ένοχων ανεπαίσθητων μυστικών, αμέτρητων λαθών και μίας εσωτερικής αίσθησης δίκαιης οργής απέναντι στις καταστάσεις που τους πνίγουν.
Το παρελθόν (2013)
Για δεύτερη συνεχόμενη φορά, ένας χωρισμός είναι στο επίκεντρο σε μία ταινία του Ασγκάρ Φαραντί, που δοκιμάζει για πρώτη φορά την τύχη του μακριά από το Ιράν. Ο χωρισμός αυτός δεν βρίσκεται στα σπάργανα, έχει ήδη συντελεστεί, είναι ένα παρελθόν που όσο κι αν φαντάζει μακρινό, εξακολουθεί να στοιχειώνει το παρόν. Τρεις χαρακτήρες βροντοφωνάζουν πως θέλουν να βαδίσουν προς τα εμπρός, αλλά η προσπάθειά τους παραμένει ημιτελής, σαν το σπίτι που όλο βάφεται και δεν είναι βαμμένο ποτέ. Ένα φιλικό φάντασμα επιστρέφει για να δείξει ότι δεν είναι αυτός που εγκαταλείπει, αλλά αυτός που μένει και συμπαρίσταται. Κάποια ερωτήματα είναι καταδικασμένα να παραμείνουν χωρίς απάντηση. Τα πάντα θα μπορούσαν να είχαν συμβεί αλλιώτικα, τα πάντα θα μπορούσαν να είχαν γίνει λίγο ή πολύ διαφορετικά. Τα πάντα έγιναν ακριβώς όπως έγιναν και τίποτα δεν μπορεί να το αλλάξει αυτό.