The Draughtsman’s Contract (1982), του Πίτερ Γκρίναγουεϊ
Μία αγγλική έπαυλη του 17ου αιώνα. Ένας καλλιτέχνης που αναλαμβάνει να την απεικονίσει από 12 διαφορετικές οπτικές γωνίες, σε διαφορετικές στιγμές της μέρας. Η ελεγεία της συμμετρίας από τον Πίτερ Γκρίναγουεϊ. Μία από τις πιο πρωτότυπες εκφορές του whodunit murder mystery, με βαθιά αγγλική ψυχή.
Trainspotting (1996), του Ντάνι Μπόιλ
Choose life. Choose a job. Choose a career. Choose a family. Choose a fucking big television, choose washing machines, cars, compact disc players and electrical tin openers. Τα χαμένα νιάτα του Εδιμβούργου που διάλεξαν να μην διαλέξουν τη ζωή. Δυστυχώς, όμως, το T2 Trainspotting έμοιαζε περισσότερο με νεκρανάσταση…
The Remains of the Day (1993), του Τζέιμς Άιβορι
Το μυθιστόρημα του Βρετανό-Ιάπωνα Κάζουο Ισιγκούρο είναι πιο αγγλικό κι από το απογευματινό τσάι. Ο Άντονι Χόπκινς είναι η απόλυτη ενσάρκωση ενός συστήματος άγραφων κανόνων, τελετουργικών και τήρησης ενός αυστηρού πρωτόκολλου. Η βρετανική ντελικάτη δυσκαμψία στα πιο ασφυκτικά της.
The Third Man (1949), του Κάρολ Ριντ
Η μεταφορά του μυθιστορήματος του Γκράχαμ Γκριν από τον μέχρι μυελού οστέων Βρετανό Κάρολ Ριντ αποτυπώνει στην εντέλεια το πώς αντιμετώπιζαν οι Βρετανοί όλους τους συμμάχους κι εχθρούς του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Μία από τις πιο θρυλικές ταινίες όλων των εποχών κι αμέσως πιο κάτω, ένας από τους θρυλικότερους αυτοσχεδιασμούς όλων των εποχών από τον Όρσον Γουέλς.
The Bridge on the River Kwai (1957), του Ντέιβιντ Λιν
Και μόνο λόγω της παρακάτω επιβλητικής και δεσποτικής σκηνής, το bigger than life αριστούργημα του Ντέιβιντ Λιν έχει μία δικαιωματική θέση στη λίστα. Ο σερ Άλεκ Γκίνες σε μία ερμηνεία μέθεξης, σε έναν αλληγορικό ρόλο για την εμμονή, το καθήκον, την πειθαρχία και τον απόλυτο παραλογισμό του πολέμου.
Withnail and I (1987), του Μπρους Ρόμπινσον
Αν ξέρουν να κάνουν κάτι καλά στη Γηραιά Αλβιώνα, είναι σίγουρα να πίνουν. Δύο άνεργοι ηθοποιοί που εξαντλούν το συκώτι τους μέχρι τελική πτώσεως, φεύγοντας από την αστικού τύπου εξαθλίωση για να καταλήξουν σε μία αγροτικού τύπου μεγαλύτερη εξαθλίωση. Θανατηφόρες φλεγματικές ατάκες και δηλητηριώδης αυτοσαρκασμός.
If… (1968), του Λίντσεϊ Άντερσον
Μία από τις εκρήξεις μεγατόνων του βρετανικού free cinema, με τον Μάλκολμ ΜακΝτάουελ να απελευθερώνει το αγρίμι που φώλιαζε μέσα του, τρία χρόνια πριν το Κουρδιστό πορτοκάλι. Το καταπιεστικό περιβάλλον ενός αγγλικού κολεγίου και η φαντασίωση του ηφαιστείου που ξεσπά ενάντια στον πνιγηρό συντηρητισμό.
Gosford Park (2001), του Ρόμπερτ Όλτμαν
Ένα συγκλονιστικό μωσαϊκό χαρακτήρων από τον απόλυτο μάστορα του είδους Ρόμπερτ Όλτμαν. Μυστικά, ψέματα, εξουσιαστικές πρακτικές, εξαντλητικό θεαθήναι και οι αδήριτες ανάγκες της εκδίκησης και της συγχώρεσης σε μία μάζωξη Βρετανών πατρίκιων και πληβείων στας εξοχάς.
Monty Python’s The Meaning of Life (1983), του Τέρι Τζόουνς
Η πιο βρετανική στιγμή από τις ταινίες της παρέας των 6 υπέρλαμπτρων μυαλών που εκτόξευσαν το βρετανικό χιούμορ στη στρατόσφαιρα. Με την παρακάτω σκηνή να διδάσκει πώς θα πρέπει να διδάσκεται η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση σε κάθε αυστηρών αρχών βρετανικό σχολείο.
The Full Monty (1997), του Πίτερ Κατάνεο
Ανεργία και οικονομική δυσπραγία στο πάλαι ποτέ βιομηχανικό κέντρο του Σέφιλντ. Οι καιροί αλλάζουν και οι άνθρωποι οφείλουν να προσαρμοστούν. Η αναζήτηση εργασίας είναι μία διαδικασία που έχει καταστεί πιο πολύπλοκη… Μία κωμωδία που έγραψε ιστορία και σατίρισε τη new age ανέχεια.
Kes (1969), του Κεν Λόουτς
Για να το θέσουμε απλά, αν ο Φρανσουά Τριφό είχε αποφασίσει να γυρίσει τα 400 χτυπήματα στην Αγγλία, ο Αντουάν Ντουανέλ της αγγλικής βερσιόν θα έμοιαζε πάρα πολύ με τον Μπίλι Κάσπερ. Ο Κεν Λόουτς ζωγραφίζει την ανήλιαγη σκιά που ρίχνει η καταπίεση σε μία τρυφερή παιδική ψυχή.
Get Carter (1971), του Μάικλ Χότζες
Μία ιστορία εκδίκησης made in England. Ο Μάικλ Κέιν, πιο γοητευτικός και στιβαρός από ποτέ, επιστρέφει στο Νιουκάστλ για τακτοποιήσει κάποιες εκκρεμεις υποθέσεις και να στείλει διάφορους φταίχτες στα θυμαράκια. Η πένθιμη και πικρή μουντίλα της αγγλικής επαρχίας και η συγκλονιστική ατάκα pissholes in the snow…
Distant Voices, Still Lives (2008), του Τέρενς Ντέιβις
Μία υπέροχη ενδοσκοπική ματιά στα άδυτα μίας οικογένειας της εργατικής τάξης στο μεταπολεμικό Λίβερπουλ. Γυρισμένη σε δύο μέρη με διαφορά δύο ετών, η ταινία παρακολουθεί τα παιδιά της οικογένειας να ξεφεύγουν σταδιακά από το πατριαρχικό περιβάλλον, με τη βοήθεια της ποπ κουλτούρας, της μουσικής και του σινεμά της εποχής.
A Hard Day’s Night (1964), του Ρίτσαρντ Λέστερ
Ένα ακόμη τέκνο του βρετανικού free cinema, με αισθητική και κινηματογράφιση που παραπέμπουν στη γαλλική nouvell vague. Η ομορφότερη ταινία στην οποία συμμετέχουν οι Beatles, το οδοιπορικό ενός ταξιδιού από το Λίβερπουλ στο Λονδίνο για μία συναυλία που θα καλυφθεί τηλεοπτικά.
Four Weddings and a Funeral (1994), του Μάικλ Νιούελ
Και μόνο για το πανέμορφο ποίημα Stop the Clocks του W.H. Auden που εκφωνείται στην κηδεία, η ταινία του Μάικ Νιούελ ανήκει και με το παραπάνω σε αυτό το αφιέρωμα. Υπέροχο φλεγματικό χιούμορ, μία μίξη μελαγχολίας και κεφιού, μία ταινία που διατηρεί τη φρεσκάδα της σαν να έκανε συμφωνία με τον διάβολο.
Sense and Sensibility (1995), του Ανγκ Λι
Ήταν δυνατόν να μην περιέχει αυτό το αφιέρωμα έστω μία κινηματογραφική μεταφορά έργου της Τζέιν Ώστιν; Ο Αμερικάνο-Ταϊβανέζος Ανγκ Λι γραπώνει την οξύτητα του πνεύματος του βιβλίου και μας την δίνει στο πιάτο υποβοηθούμενος από ένα all-star αγγλικό καστ. Με προεξάρχουσα την υπέροχη Έμα Τόμσον.
The Football Factory (2004), του Νικ Λαβ
Αγγλικός χουλιγκανισμός και ανεξέλεγκτη βία, όχι πια μέσα στα γήπεδα, αλλά οπουδήποτε αλλού γύρω από αυτά και φυσικά, με οποιαδήποτε αφορμή. Όχι, ο χουλιγκανισμός δεν πέθανε με τη Θάτσερ. Ξαναγεννήθηκε από τις στάχτες του, μεταλλάχθηκε κι είναι ακόμη ακμαίος και ζωντανός.
The Life and Death of Colonel Blimp (1943), των Μάικλ Πάουελ και Έμερικ Πρέσμπεργκερ
Το υπέροχο δίδυμο των Archers, στην ίσως ομορφότερη ταινία που γυρίστηκε ποτέ για ροή του ιστορικού χρόνου. Μία ταινία που υπερβαίνει τη ζωή, τον θάνατο, την τιμή, την αιώνια παράδοση και τους συμβολισμούς. Μία ταίνια που στέκει ως άφθαρτος φόρος τιμής στη δύναμη του σινεμά.
The Selfish Giant (2013), της Κλίο Μπάρναρντ
Το δεύτερο κύμα του βρετανικού ρεαλισμού είναι εδώ. Οι επίγονοι του Μάικ Λι σκιαγραφούν ένα ακόμη πιο μουντό σκηνικό, στο οποίο ξεπροβάλλει η τρυφερότητα κι η ελπίδα. Δύο γενιές καταδικασμένες να ζουν στην κυριολεξία στα χαλάσματα. Μία ταινία ενηλικίωσης, μία ταινία που σου μένει σαν γλυκός κόμπος στο στομάχι.
A Room for Romeo Brass (1999), του Σέιν Μέντοουζ
Ο Σέιν Μέντοουζ έγινε ευρύτατα γνωστός με το This Is England (2006), το οποίο μετέπειτα γυρίστηκε και σε τηλεοπτική σειρά. Επτά χρόνια νωρίτερα, όμως, μας χάρισε αυτό το πιο “αυθεντικό” αγγλικό διαμαντάκι. Δύο 12χρονοι κολλητοί περιφέρονται ασκόπως στη βαρεμάρα της αγγλικής επαρχιακής πόλης όπου ζουν και αποκτούν ένα καινούργιο φίλο. Ο Πάντι Κονσιντάιν, στον πρώτο ρόλο της καριέρας του, είναι απολαυστικός.
From Russia With Love (1963), του Τέρενς Γιανγκ
Φυσικά και θα υπήρχε και ένας νταμπλ-όου-σέβεν στο αφιέρωμά μας. Και επίτηδες, δεν διαλέξαμε τον αγαπημένο μας, αλλά τον πιο ψυχροπολεμικό. Σε ένα κλειστοφοβικό κλίμα, ενδεικτικό του φόβου του πυρηνικού ολέθρου, με ένα εξωφρενικό σενάριο και τον Σον Κόνερι να υπερασπίζεται υποδειγματικά τα αγγλικά συμφέροντα.
The Loneliness of the Long Distance Runner (1962), του Τόνι Ρίτσαρντσον
Ένας ανήλικος εγκληματίας από το Νότιγχαμ στέλνεται σε αναμορφωτήριο – φυλακή ανηλίκων. Και ανακαλύπτει το φυσικό του ταλέντο στο τρέξιμο, ως μία αυθόρμητη κίνηση απελευθέρωσης και φυγής από ένα μέλλον χωρίς προοπτικές. Νατουραλιστικό σινεμά κοινωνικής καταγραφής μίας αλλοτινής Αγγλίας.
Lock, Stock and Two Smoking Barrels (1998), του Γκάι Ρίτσι
Αγγλικός υπόκοσμος, μία ληστεία, όπλα αντίκες που αξίζουν μία περιουσία και κινδυνεύουν να πεταχτούν στον Τάμεση, τρεις φίλοι που έμπλεξαν άσχημα και way out of their league, ο Βίνι Τζόουνς, ο Τζέισον Στέιθαμ προτού αρχίσει να δέρνει όλο τον κόσμο, ο Γκάι Ρίτσι στα καλά του.