Σκηνοθεσία: Άρθουρ Πεν
Παίζουν: Γουόρεν Μπίτι, Φέι Ντάναγουεϊ
Διάρκεια: 111᾽
Η πρεμιέρα του Bonnie and Clyde, τον Αύγουστο του 1967, συνοδεύτηκε από δηλητηριώδη σχόλια, δριμείες επιθέσεις και τη βαριά κατηγορία ότι εγκωμιάζει και ωραιοποιεί δύο εγκληματίες δολοφόνους. Πράγματι, έχοντας ως γνώμονα την ακριβή ιστορική αναπαράσταση, η ταινία του Άρθουρ Πεν παρουσιάζει μια εξωραϊσμένη, φωτογενή και ιδεολογικά μακιγιαρισμένη (αν όχι και παραπλανητική) βερσιόν των αληθινών γεγονότων. Σε μια δεύτερη ανάγνωση, όμως, το Bonnie and Clyde στην πραγματικότητα αποτυπώνει -έστω και καλλωπισμένα- το μυθολογικό χνάρι μιας ιστορίας που καταγράφηκε ανεξίτηλα στο αμερικανικό συλλογικό θυμικό, διατυπώνοντας παράλληλα ένα ριζοσπαστικό κινηματογραφικό μανιφέστο.
Την εποχή εκείνη, πάντως, οι κραυγές έπιασαν προσωρινά τόπο, καθώς η ταινία αποσύρθηκε τάχιστα από τις αίθουσες και κινδύνευσε να χαθεί στη λήθη του χρόνου. Η επιμονή και υπομονή, όμως, του πρωταγωνιστή και παραγωγού Γουόρεν Μπίτι, ο οποίος μετέτρεψε τη συγκεκριμένη ταινία σε προσωπικό στοίχημα, την έφεραν εκ νέου στις αίθουσες, όπου κατέληξε να εισπράττει αποθεωτικές κριτικές, αποσπώντας τελικά δέκα οσκαρικές υποψηφιότητες. Το New Hollywood είναι πλέον έτοιμο να εφορμήσει στο αμερικανικό κινηματογραφικό τοπίο, πυροδοτώντας μια σειρά από υφολογικές, στιλιστικές και θεματολογικές καινοτομίες.
Βρισκόμαστε στη δεκαετία του ’30, λοιπόν, και το ζευγάρι των Μπόνι Πάρκερ και Κλάιντ Μπάροου σχημάτιζει τη διαβόητη Barrow Gang, ξαφρίζει τις τράπεζες τη μία πίσω από την άλλη σε πέντε διαφορετικές πολιτείες, σκοτώνει χωρίς δισταγμό όργανα της τάξης και του νόμου και γενικότερα ζει στην κόψη του ξυραφιού, ωσότου συναντήσει το αναπόφευκτο τέλος σε μία ενέδρα της αστυνομίας. Φυσικά, η πραγματικότητα είναι κάπως πιο σκοτεινή από την αύρα του μύθου, καθότι η 9μελής συμμορία έστειλε στον τάφο και τέσσερις πολίτες, ενώ πέρα από τράπεζες δεν δίσταζε να χτυπήσει και μικρές επιχειρήσεις που ανήκαν σε απλούς ανθρώπους. Παρόλα αυτά, η δημοτικότητα που γνώρισε αυτό το κολασμένο ντουέτο ήταν όντως πρωτόγνωρη και σοκαριστική για τα στάνταρ εκείνης -αλλά και κάθε- εποχής, όχι όμως και ανεξήγητη, μιας και την επομένη του οικονομικού Κραχ, μία αίσθηση ήττας και αποσύνθεσης είχε πλημμυρίσει την αμερικάνικη κοινωνία, που είχε βυθιστεί σε μια πρωτοφανή εθνική κατάθλιψη.
Ο συνεκτικός μύθος της ακλόνητης αμερικανικής ευημερίας είχε μόλις καταρρεύσει σαν χάρτινος πύργος από τη μια στιγμή στην άλλη, με το οικονομικό πατατράκ να λειτουργεί διαβρωτικά σε πολλαπλά επίπεδα. Κάπως έτσι, ένα ζευγάρι νεαρών παρανόμων έμοιαζε πιο οικείο και κοντινό σε σύγκριση με τη συντεταγμένη κοινωνία και τους κανόνες της, αποπνέοντας μια σαγηνευτική αύρα κινδύνου και ρήξης με το κατεστημένο. Την ίδια στιγμή, η Μπόνι και ο Κλάιντ, σχεδόν ερήμην τους, είχαν επωμιστεί με τον ρόλο του αυτόκλητου (και φαντασιακού) τιμωρού απέναντι σε ένα σύστημα και σε μια ολόκληρη κοσμοθεωρία, που είχαν αποδεδειγμένα αντιμετωπίσει τον απλό κόσμο ως αναλώσιμο προϊόν.
Από κινηματογραφική σκοπιά, ο Άρθουρ Πεν άντλησε τα μέγιστα από τους πρωταγωνιστές του, οι οποίοι πασπάλισαν με ομορφιά και λάμψη μια ιστορία εξ ορισμού σκοτεινή, βίαιη και λυπητερή. Από τη μια, η Φέι Ντάναγουεϊ δίνει υπόσταση σε ένα νέο μοντέλο κινηματογραφικής ηρωίδας, που συνδυάζει την απαστράπτουσα ομορφιά και την αιματοβαμμένη χειραφέτηση. Αντλώντας έμπνευση από τα δικά της εφηβικά βιώματα στην αμερικανική ενδοχώρα, η Ντάναγουεϊ ενσαρκώνει ιδανικά το επαρχιοκόριτσο που υποφέρει όχι τόσο από τη φτώχεια, αλλά από την αδράνεια και τη στασιμότητα ενός τόπου καταδικασμένου στην ακινησία. Η Μπόνι της Ντάναγουεϊ αναζητά απεγνωσμένα τη ζωή, ακόμη και αν κατά βάθος γνωρίζει πως βαδίζει προς τον αναπόδραστο χαμό. Από την άλλη, ο Γουόρεν Μπίτι αποδομεί με ζήλο το πρότυπο του παραδοσιακού καρδιοκατακτητή, ενσαρκώνοντας έναν σεξουαλικά ανίκανο παράνομο, ο οποίος βιώνει τη διέγερση μέσα από τον κίνδυνο, τη γειτνίαση με τον θάνατο, την αδρεναλίνη του κυνηγητού, πνιγμένος από ανομολόγητα συμπλέγματα και αδήριτες επιθυμίες. Βουτηγμένος στη δυσλειτουργία, στα απωθημένα και στη στέρηση, επιλέγει ένα καταστροφικό υποκατάστατο της έκστασης, πλήρως συμβιβασμένος με την προδικασμένη του μοίρα.
Η κυριότερη, όμως, αρετή που επιδεικνύει το αστραφτερό δίδυμο είναι η ευχέρεια με την οποία εναλλάσσει προσωπεία, σε μια σειρά από διττούς ρόλους. Σύντροφοι και εραστές / ληστές και δολοφόνοι / φορείς και υφιστάμενοι της δράσης / μοναχικοί καβαλάρηδες και εφήμεροι σταρ / απόκληροι αμφισβητίες και αλαζόνες εγκληματίες. Ο Ρωμαίος και η Ιουλιέτα στην ταινία του Πεν κρατούν πλέον αυτόματα όπλα αντί για τριαντάφυλλα, τα βάζουν με ολόκληρη την κοινωνία και όχι μόνο με τις οικογένειές τους, έχουν τέρμα πατημένο το γκάζι αντί να σκαρφαλώνουν σε μπαλκόνια, τους γαζώνουν με αυτόματα αντί να καταπιούν δηλητήριο.
Μέσα από ξέφρενα cuts και μια μελαγχολική παλέτα με ωχρά χρώματα, το Μπόνι και Κλάιντ μοιάζει με ντελιριακό newsreel από ξεθωριασμένες φωτογραφίες και απόκομματα εφημερίδων. Διόλου τυχαία, ο θάνατος των δύο ηρώων μετατρέπεται σε γκροτέσκα αισθητικοποιημένη κορύφωση και στιλιζάρεται μέσα από ένα φρενήρες μοντάζ που αντικαθιστά τις ριπές των όπλων με τα παθιασμένα βλέμματα συνενοχής των δύο καταραμένων. Σε αυτή την προδιαγεγραμμένη κατηφορά, το φρένο δεν ήταν ποτέ ανάμεσα στις επιλογές.
