Σκηνοθεσία: Ντάνι Στρονγκ
Παίζουν: Νικολας Χουλτ, Κέβιν Σπέισι, Σάρα Πόλσον
Διάρκεια: 106′
Αυτή είναι η πρώτη σκηνοθετική προσπάθεια του ηθοποιού και σεναριογράφου Danny Strong. Ο γνωστότερος ρόλος του ήταν αυτός του Jonathan Levinson στην τηλεοπτική σειρά «Μπάφι η βαμπιροφόνισσα», όπου πρωταγωνιστούσε επί έξι συνεχόμενα χρόνια! Σε ό,τι αφορά τα σενάρια, συμμετείχε στη συγγραφή του σεναρίου για την ταινία «Ο μπάτλερ» (The Butler, 2013) όπως επίσης και στο –κομμένο στα δύο– τρίτο μέρος των ταινιών της σειράς «Αγώνες Πείνας»! Σε αυτήν την ταινία είναι ο μοναδικός σεναριογράφος. Ήταν ένα project χρόνων μιας που ο Strong είχε αγοράσει τα δικαιώματα του βιβλίου «J.D. Salinger: A Life» του Kenneth Slawenski. Κι αυτό επειδή είχε διαβάσει τον «Φύλακα στη σίκαλη» όταν ήταν 14 ετών και είχε γοητευτεί, αρχικά από το βιβλίο, και αργότερα από τη ζωή του συγγραφέα.
Το βιβλίο εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1951 από την εταιρία Little, Brown and Company. Έχει πουλήσει μέχρι τώρα πάνω από 65 εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως, και κάθε χρόνο πουλιούνται περίπου ένα εκατομμύριο αντίτυπα σε όλο τον κόσμο! Έχει μεταφραστεί σε όλες τις βασικές γλώσσες. Ο Jerome David Salinger, που πέθανε στις 27 Ιανουαρίου του 2010, σε ηλικία 91 ετών, μετά την επιτυχία του βιβλίου του απομονώθηκε και ουσιαστικά δεν εξέδωσε τίποτα άλλο. Έγραφε όμως συνέχεια: αφοσιώθηκε στη συγγραφή αλλά όχι στην έκδοση. Κι αγαπούσε πολύ τον κινηματογράφο αλλά όχι το Χόλιγουντ. Δεν έδωσε την άδεια να γυριστεί το βιβλίο του σε ταινία γιατί υποστήριζε πως μόνον ο ίδιος θα μπορούσε να παίξει τον πρωταγωνιστή Χόλντεν Κόλφιλντ. Οι κληρονόμοι του και οι διαχειριστές της περιουσίας και του έργου του έχουν δεχτεί εντολές να μην αφήσουν ποτέ το βιβλίο να γίνει ταινία.
Νέα Υόρκη του Μεσοπολέμου. Ο Τζ. Ντ. Σάλιντζερ, γιος Εβραίου κρεοπώλη, είναι ένας 20something νεαρός που προσπαθεί να πραγματοποιήσει το όνειρό του: να δει τα διηγήματά του να δημοσιεύονται. Να γίνει συγγραφέας. Έχει μια φωνή μέσα του που πρέπει να εξωτερικευτεί, να εκτεθεί, να ακουστεί. Οι προσπάθειές του, όμως, δεν στέφονται με επιτυχία. Αφότου έχει εκδιωχθεί από ουκ ολίγα σχολεία εξαιτίας του επαναστατικού χαρακτήρα του, και φτάνοντας να αμφισβητεί πλέον το αν έχει τα προσόντα για να γίνει συγγραφέας, ο Σάλιντζερ γράφεται στο πανεπιστήμιο Κολούμπια και γνωρίζει τον Ουίτ Μπερνέτ, έναν καθηγητή που του δίνει κουράγιο πηγαίνοντάς του κόντρα, με τρόπο όμως εποικοδομητικό. Παράλληλα, ο Σάλιντζερ ερωτεύεται την κοσμική Ούνα Ο’Νιλ, κόρη του γνωστού θεατρικού συγγραφέα Ευγένιου Ο’Νιλ. Η απογοήτευση από την έκβαση αυτής της σχέσης και η συμμετοχή του στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου βλέπει φοβερά και τρομερά πράγματα στα μέτωπα της Ευρώπης, τον σημαδεύουν για πάντα. Και σχηματοποιούν τον Χόλντεν Κόλφιλντ, το alter ego του, και πρωταγωνιστή του πρώτου μυθιστορήματος που τολμά να γράψει. Το μυθιστόρημα «Ο φύλακας στη σίκαλη» του επέφερε δόξα και χρήμα, ο Σάλιντζερ όμως είχε πλέον μια έντονη ροπή προς τη μοναξιά και τον απομονωτισμό, σε ένα δρόμο χωρίς επιστροφή…
Επιτρέψτε μου τον προσωπικό τόνο: «Ο φύλακας στη σίκαλη» είναι από τα πρώτα βιβλία που διάβασα στην εφηβεία μου. Από τη μετάβαση αναγνωσμάτων τύπου Ιουλίου Βερν σε πιο «ενήλικα» και σοβαρά μονοπάτια. Ακόμα το έχω το βιβλίο στη βιβλιοθήκη μου. Με το χαρακτηριστικό γκρίζο του εξώφυλλο, χωρίς κανένα σχέδιο, χωρίς καμιά εικόνα. Αλλά δυστυχώς δεν θυμάμαι τίποτε από αυτό! Έχουν περάσει και τα χρόνια είναι η αλήθεια. Το μόνο που θυμάμαι είναι πως ο αφηγητής, αυτός ο Χόλντεν Κόλφιλντ, χρησιμοποιούσε πολύ τη λέξη «κάλπης». Βλέποντας την ταινία αντιλαμβάνομαι πως έτσι σκέφτηκε ο Έλλην μεταφραστής να μεταφέρει στα ελληνικά το αγγλικό «phoney». Τούτη η ταινία δεν είναι… phoney. Δεν είναι ψεύτικη, δεν είναι κάλπικη, ίσα ίσα μας δίνει και στοιχεία για τον συγγραφέα που λογικά οι περισσότεροι από τους θεατές δεν τα γνωρίζουν πριν τη δουν. Ιδίως όλο αυτό με τη σχέση του με την Ούνα, που πήγε και παντρεύτηκε τον… Τσάρλι Τσάπλιν, δημιουργώντας σκάνδαλο στην εποχή της είναι από τα ωραία.
Από τι πάσχει η ταινία; Μα από την πολύ διαδεδομένη ασθένεια που ονομάζεται «ακαδημαϊσμός». Ωραία αναπαράσταση εποχής, καλές ερμηνείες, προσοχή στη λεπτομέρεια αλλά καμία έκπληξη, όλα by the book, όλα προβλέψιμα, καθαρά, καλώς καμωμένα. Σε κανένα σημείο δεν πείθεται ο θεατής για το μεγάλο πάθος του Σάλιντζερ. Σε κανένα σημείο δεν συνταράσσεται από αυτά που συντάραξαν τον συγγραφέα και επηρέασαν βαθιά τη ζωή του. Σε κανένα σημείο δεν πιάνεις τον εαυτό σου να λέει: «ω, αυτό δεν το είχα ξαναδεί». Δεν είναι κακή ταινία, προς Θεού, αλλά να, θέλεις μια νοστιμάδα βρε παιδί μου, ψάχνεις το κάτι παραπάνω σε μια βιογραφία, δεν την εξαντλείς στο πόσο πολύ επηρέασε την καριέρα του Σάλιντζερ η σχέση του με τον καθηγητή του, με την πρώην του, με τον πόλεμο. Σκηνοθεσία χωρίς ρίσκα, σενάριο χωρίς φαντασία, ερμηνείες χωρίς πάθος. Δεν βλαστημάς την ώρα και τη στιγμή που διάλεξες να δεις την ταινία, μαθαίνεις και δυο – τρία πράγματα αλλά πραγματικά θα το ήθελες το όλο πράγμα πιο… επαναστατικό.
