Σκηνοθεσία: Μάικλ Ράντφορντ
Παίζουν: Μάσιμο Τροΐζι, Φιλίπ Νουαρέ, Μαρία Γκράτσια Κουτσινότα
Διάρκεια: 108′
Έτος παραγωγής: 1994
Ο έρωτας και η ποίηση, στο σύμπαν του Il Postino (1994), δεν μπορούν να ζήσουν ούτε για μια στιγμή χώρια. Eίναι συγκοινωνούντα δοχεία που συγκροτούν μια αδιαίρετη ενότητα. Από τη μια, έρωτας ανακαλύπτει στην ποίηση τη μόνη γλώσσα που μπορεί να εκφράσει το άρρητο που κρύβει μέσα του, την απελευθέρωση από τη λογική, τη σύνεση και την ασφάλη. Ο έρωτας δεν μπορεί να συνυπάρξει με τις κοινές λέξεις. Γι’ αυτό και προστρέχει στην αναρχική μορφιά της ποίησης, που ξεχνά λήμματα και ερμηνείες και φτιάχνει τους δικούς της κανόνες. Από την άλλη, η ποίηση ζει και αναπνέει σε συνθήκες που μεταμορφώνουν την ανθρώπινη ύπαρξη και τι πιο μεταμορφωτικό από έναν amour fou. Στην πραγματικότητα, στο Il Postino, είναι μάλλον αδιευκρίνιστο αν ο βασικός χαρακτήρας ερωτεύεται παράφορα επειδή φωλιάζει μέσα του ένας ποιητής ή αν καταφεύγει στην ποίηση για να μην καεί από τον έρωτα που βράζει μέσα του.
Η αδιανόητη επιτυχία της ταινίας του Άγγλου σκηνοθέτη Μάικλ Ράντφορντ (που είχε κατά τα άλλα μια μάλλον χλιαρή καριέρα), η οποία βρέθηκε σχεδόν από το πουθενά να συγκεντρώνει 5 οσκαρικές υποψηφιότητες, μεταξύ των οποίων και στην κατηγορία της Καλύτερης Ταινίας, οφείλεται σε ένα συγκερασμό από συγκυρίες και αρετές, όπως πολύ συχνά συμβαίνει όχι μόνο στο σινεμά, αλλά και στην ίδια τη ζωή. Αν υιοθετήσει κανείς μια πιο πραγματιστική εκδοχή, το απίστευτο σουξέ του Il Postino μπορεί πρωτίστως να αποδοθεί στα εξής δύο γεγονότα.
Πρώτον, στον τραγικό θάνατο του 41χρονου πρωταγωνιστή Μάσιμο Τροΐζι, λίγο μετά την ολοκλήρωση των γυρισμάτων και προτού η ταινία προβληθεί στους κινηματογράφους. Ο χρόνια καρδιοπαθής Τροΐζι είχε αναβάλει μια προγραμματισμένη εγχείρηση προκειμένου να αφοσιωθεί στον ρόλο του και αυτή του η απόφαση έμελλε να αποβεί μοιραία. Κατά τρόπο σπαρακτικό, λοιπόν, η κινηματογραφική φιγούρα του ταχυδρόμου κι η αληθινή περσόνα του ηθοποιού σμιλεύτηκαν με τρόπο σχεδόν υπερβατικό. Αναπόφευκτα, κάθε βλέμμα του Τροΐζι καθώς ατενίζει σιωπηλά το τοπίο και φλέγεται από πύρινες λέξεις και τρεμάμενα αισθήματα μοιάζει να διακρίνει μια αναπόδραστη μοίρα που κοντοζυγώνει απειλητικά. Δεύτερος καταλύτης που συνέβαλε στην εκτόξευση της ταινίας, πέρα από αυτή την τραγική ένεση χειροπιαστής ποίησης, υπήρξε το επιθετικότατο μάρκετινγκ και η λυσσαλέα προώθησή της από τον -πλέον διαβόητο και καταδικασθέντα να περάσει τις τελευταίες του μέρες στη φυλακή, αλλά τότε πανίσχυρο- παραγωγό Χάρβεϊ Γουάινστιν.
Παρόλα αυτά, είναι πέρα για πέρα κυνικό και άδικο να ερμηνευτεί τόσο ωμά το κύμα αγάπης που έχει διαχρονικά εισπράξει το Il Postino, το οποίο, παρά την απλοϊκή ιστορία -τρόπον τινά, σε αντιστοιχία με τον κεντρικό του ήρωα- που ξεδιπλώνει, είναι εξοπλισμένο με την αφοπλιστική γοητεία μιας αφτιασίδωτης ειλικρίνειας. Η ποίηση του Il Postino, όπως κι αν επιλέγει να εκφραστεί, δεν είναι ποτέ απρόσιτη ή επιτηδευμένη. Δεν είναι ποτέ υπόθεση λίγων και εκλεκτών, ούτε προϊόν μιας συναισθηματικής απιθανότητας. Αντιστοίχως, δεν πέφτει ποτέ από το βάθρο που της αναλογεί. Η ποίηση, στη συγκεκριμένη περίπτωση, είναι σαν ένα γλυκό καλοκαιρινό βραδάκι που σε προσκαλεί να πάρεις τους δρόμους και να ρεμβάσεις μέχρι τελικής πτώσεως.
Ο δίαυλος επικοινωνίας κι ο άρρηκτος δεσμός φιλίας ανάμεσα σε έναν εξόριστο διάσημο ποιητή κι έναν αμόρφωτο Σικελό ψαρά, που αναλαμβάνει χρέη προσωπικού ταχυδρόμου για τον εκλεκτό φιλοξενούμενο, προκύπτει τόσο αβίαστα και τρυφερά, που ξεπερνά το προφανές επίπεδο ανάγνωσης που πιστοποιεί ότι η ποίηση μπορεί να κρύβεται μέσα στο καθετί και στον καθένα από εμάς.
Τα πανέμορφα λόγια του Χιλιανού ποιητή Πάμπλο Νερούδα κι αντίστιξη τους με το άγριο κι εκθαμβωτικό ιταλικό τοπίο, η λυγερή ομορφιά της Μαρία Γκράτσια Κουτσινότα ως απάντηση σε μια ντροπαλή ανδρική ψυχή που θέλει ολόψυχα να χαθεί στο πέλαγος της ομορφιάς, αποτυπώνουν ατόφια κι αυθόρμητα μια πανανθρώπινη εμπειρία. Το κυνήγι της ομορφιάς είναι δικαίωμα και υποχρέωσή μας. Είναι μια επιθυμία που υπερβαίνει ακόμη και τη βιολογική ανάγκη. Διότι η ποίηση ανήκει όχι σε όσους τη γράφουν, αλλά σε εκείνους που την έχουν ανάγκη.
