Ο 55χρονος Σάββας προσπαθεί εν μέσω κρίσης να σταθεί όρθιος οικονομικά, αλλά δεν βγαίνει. Οι δουλειές πάνε κατά διαόλου, η κόρη του σπουδάζει στην Αγγλία, η γυναίκα του τον υπομένει και τον φροντίζει. Στο μαγαζί που με νύχια και με δόντια κρατά υπάρχει ησυχία. Στους δρόμους γίνεται χαμός. Πορείες και αστυνομικοί με γκλομπ και ασπίδες. Ο Σάββας δεν αντέχει άλλο. Ρίχνει παντού βενζίνη και οι φωτιές καταπίνουν το μαγαζί του.
Αυτή είναι η περίληψη της 19λεπτης ταινίας «Γεννήτρια» της Νικολέτας Λεούση, η οποία πριν λίγες μέρες στο 36ο Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους της Δράμας απέσπασε το βραβείο της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου. Δεν ήταν, όμως, η μοναδική διάκριση της ταινίας, αφού επιπλέον βραβεύτηκε και ο Γιώργος Τελτζίδης ο οποίος υπογράφει το σενάριο.
Ιδού μια μίνι συνέντευξη που μας παραχώρησε στη Δράμα η ευδιάθετη και αγχωμένη Νικολέτα Λεούση μετά την προβολή της ταινίας της στο φεστιβάλ και μερικές μέρες πριν την απονομή.
Πώς είναι να βλέπεις την ταινία σου στη σκοτεινή αίθουσα γνωρίζοντας μάλιστα πως το κοινό αποτελείται κατά κύριο λόγο από συναδέλφους;
Είναι σκληρό. Είναι σκληρό επειδή δεν είμαστε έμπειροι και δεν έχουμε βρεθεί πολλές φορές σ’ αυτήν τη θέση, οπότε εννοείται ότι και χτυποκάρδι υπάρχει και το στομάχι γίνεται κόμπος. Φοβάσαι ότι οι συνάδελφοι θα βρούνε όλες τις αδυναμίες της ταινίας και θα τις λένε μεταξύ τους κατά τη διάρκεια της προβολής. Όταν όμως τελικά η ταινία αρχίζει, δεν είναι και τόσο άσχημα. Βλέπεις τις αντιδράσεις του κοινού και όταν αντιδρούν όπως θέλεις, χαίρεσαι.
Τι είναι πιο σημαντικό; Η αποδοχή από το κοινό ή η αποδοχή από τους συναδέλφους;
Έχει σημασία η σύσταση του κοινού. Είναι διαφορετικό για παράδειγμα να έχεις μια αίθουσα γεμάτη από συγγενείς και μια γεμάτη από αγνώστους. Θα προτιμούσα να με χειροκροτήσουν οι συγγενείς μου. Αν έχω να επιλέξω μεταξύ αγνώστων και συναδέλφων… Υπάρχει μια ματαιοδοξία. Θέλεις οι συνάδελφοί σου να σου πούνε ένα «μπράβο». Ξέρω ότι είναι η λάθος απάντηση, αλλά είμαι ειλικρινής.
Πώς τελικά πάρθηκε η απόφαση να γυριστεί μια ταινία που σχετίζεται με την κρίση;
Το σενάριο είχε γραφτεί από τον Γιώργο Τελτζίδη για να την γυρίσει εκείνος αρκετούς μήνες πριν αναλάβω τη σκηνοθεσία. Το αρχικό πλάνο ήταν για μια ταινία μεγάλου μήκους που θα αποτελούταν από πέντε μικρού μήκους ταινίες σκηνοθετημένες από πέντε διαφορετικούς σκηνοθέτες, αλλά τελικά δεν προχώρησε. Παρόλα αυτά ήταν πολύ συγκεκριμένη η στιγμή που αποφασίσαμε να την κάνουμε παρέα. Τη μέρα που περνούσε το δεύτερο μνημόνιο ήμασταν στο δρόμο και γινόταν χαμός. Υπήρχε συναισθηματική φόρτιση κι ένιωθες τελείως αδύναμος. Δεν μπορούσες να κάνεις τίποτα. Και τότε είπαμε «θα κάνουμε την ταινία». Διότι εκείνη τη στιγμή όταν το είπαμε, μας έκανε να νιώσουμε καλύτερα.
Στο τέλος της ταινίας ο μεσήλικας πρωταγωνιστής καίει το μαγαζί του. Έχει γίνει αρκετή συζήτηση για το φινάλε και τη σημασία του.
Θα ήθελα να περάσω πως εμείς ως θεατές δεν λυτρωνόμαστε όπως ο πρωταγωνιστής, γιατί δεν κάψαμε το μαγαζί μας και η κατάστασή μας δεν αλλάζει. Στο τελευταίο πλάνο η κάμερα είναι μέσα στο μαγαζί, ενώ ο Σάββας βρίσκεται έξω και κλείνει την πόρτα. Έτσι ουσιαστικά αυτός που μένει μέσα φυλακισμένος είναι ο θεατής.
Είναι η μικρού μήκους ταινία απλώς ένα πρώτο στάδιο για τη μεγάλου μήκους;
Για μένα όχι. Αν μπορούσα να ζήσω από αυτό, δεν θα είχα πρόβλημα. Μ’ αρέσουν οι σύντομες ιστορίες που έχουν να κάνουν με συγκεκριμένες στιγμές. Δυστυχώς δεν υπάρχει κοινό για τις μικρού μήκους ταινίες.
