Hannah (2017)
Σκηνοθεσία: Andrea Pallaoro
Σενάριο: Andrea Pallaoro, Orlando Tirad
Πρωταγωνιστούν: Charlotte Rampling, André Wilms, Stéphanie Van Vyve
Η Χάνα είχε ένα σύζυγο, ένα γιο, ένα εγγόνι, έναν σκύλο, μια πισίνα, ένα στέκι. Σε κάποιο σημείο, όμως, συνέβη κάτι αναπάντεχο στη ζωή της κι αυτή η καθησυχαστική καθημερινή ζωή που έχει ευτυχισμένες αναλαμπές, όπως το πλύσιμο του σκύλου, η αγορά λουλουδιών ή το άπλωμα του πλυντηρίου, ξαφνικά έχασε την αίσθηση. Ο σύζυγός της κατέληξε στη φυλακή, αφήνοντάς τη μόνη της, κι ο γιος της δε θέλει να της μιλήσει. Η σκιά της υποψίας, μια εξευτελιστική κι αδιαμφισβήτητη υποψία, εκτείνεται στη ζωή της: Ποιός είν’ ο σύζυγός της; Γιατί είν’ αυτή η μόνη που φαίνεται να πιστεύει την αθωότητά του; Όλ’ αυτά σε μια μικρή βελγική πόλη.
Το φιλμ Hannah (2017), μόλις έκανε το πέρασμά του κι απ’ το “δικό μας”, Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Ένα φιλμ ριζοσπαστικό, φιλόδοξο, σκοπίμως εξαντλητικό και αφηγηματικά αδρανές. Μετά το μεγάλο ντεμπούτο του, το 2013 με το Medeas, ο 35χρονος Ιταλος σκηνοθέτης Andrea Pallaoro επανεμφανίζεται για να κινηματογραφήσει μια γυναίκα που παραλύει από την ανασφάλειά της, συνθλίβεται από τη μέγγενη της κοινωνικής πίεσης κι αδυνατεί ν’ ανασυνθέσει μια ταυτότητα, μετά την απρόσμενη εξέλιξη που παίρνει η ζωή της. Ο Pallaoro επιλέγει να το κάνει κρύβοντας σχεδόν ολοκληρωτικά την ιστορία, μειώνοντας τους διάλογους μέχρι το κόκαλο και περιορίζοντας την εξέλιξη της πλοκής, σχεδόν για να τη σταματήσει.
Η Hannah συνοδεύει τον σύζυγό της στη φυλακή κι από τότε ο αγώνας της για την αποκατάσταση μιας καθημερινότητας γίνεται υπόθεση και του θεατή, στον οποίο ο Pallaoro δεν επιτρέπει σχεδόν τίποτα: λίγες αφηγηματικές εικόνες που κρύβονται στις καθημερινές χειρονομίες, λιτοί και ασθενικοί διαλογοι που διανέμονται με το σταγονόμετρο και κυρίως σιωπή παρατεταμένη, βαριά σαν μόλυβδος σκεπάζει τα πάντα στην ιστορία. Σίγουρα, δεν πρόκειται για μια εύκολη ταινία. Πρόκειται για μια ταινία με αντισυμβατική αφήγηση, οριακά ανύπαρκτη πλοκή, σαρωτικές εικόνες και παράσταση για έναν ρόλο, την ασυναγώνιστη Charlotte Rampling.
Απορρίπτοντας τον «εύκολο» τρόπο της αφήγησης της ιστορίας, ο Pallaoro επικεντρώνεται σε μεγάλο βαθμό στο πρόσωπο, στο σώμα, στη λαϊκή έκφραση της μεγάλης πρωταγωνίστριάς του, που “γεμίζει” την οθόνη. Η Rampling ως Hannah, κινηματογραφημένη σε απόσταση αναπνοής, αποτυπώνει κάθε απόχρωση της αργής και οδυνηρής προσπάθειας συντήρησης της συνείδησης του χαρακτήρα. Μια πραγματική οπτική καταδίωξη της Rampling, που δίνει σεμινάριο ερμηνείας δείχνοντας τι θα πει ηθοποιός ικανή ν’ αφαιρέσει. Ο Pallaoro, όπως κι ο βασικός του χαρακτήρας, φλερτάρει με την κατάρρευση, η οποία δε θα έρθει ποτέ. Αντιθέτως, δείχνει να δικαιώνεται εμφαντικά στο φινάλε της ταινίας. Το μοτίβο της συναισθηματικής λιτότητας και το ανοιχτό προσκλητήριο σε φαντασία προς τον θεατή, είν’ ο δύσκολος κινηματογραφικός δρόμος του δημιουργού, που -κατά τη γνώμη μου- έχει κάθε λόγο να πανηγυρίζει.
