Σκηνοθεσία: Γιούλιαν Ρόζεφελντ
Παίζουν: Κέιτ Μπλάνσετ
Διάρκεια: 90′
Ποια είναι η αποστολή της τέχνης; Ποιος είναι καθ’ ύλην, κατά τόπο και κατά χρόνο αρμόδιος να την ορίζει; Είναι η τέχνη ασυμβίβαστη με οποιονδήποτε περιορισμό; Αυτά τα ερωτήματα, ανάμεσα σε πολλά ακόμα περιφερειακού χαρακτήρα, ταλανίζουν το μυαλό του Ρόζεφελντ και σε αυτά επιχειρεί να απαντήσει με το μανιφέστο του. Ένα μανιφέστο που μοιάζει με πανηγυρική διακήρυξη του θριαμβεύοντος μηδενισμού, αλλά ίσως και να μην είναι.
Ένα μανιφέστο από έναν άνθρωπο που δηλώνει απερίφραστα ότι δεν έχει τίποτα να πει. Τίποτα να εισφέρει στο δημόσιο διάλογο περί Τέχνης. Ο Ρόζεφελντ δημιουργεί μια σειρά από χαρακτήρες, που τους ερμηνεύει όλους η Κέιτ Μπλάνσετ, και μοιράζει σε αυτούς -άνισα είναι η αλήθεια- την αλήθεια του. Ποια είναι όμως αυτή η αλήθεια; Ότι η φόρμα, όποια μορφή και αν πάρει, είναι ο εχθρός της αλήθειας, όσον αφορά τα έργα τέχνης.
Ως φόρμα ο Γερμανός αντιλαμβάνεται όλα ανεξαιρέτως τα καλούπια, όλα τα είδη και όλες τις μέχρι σήμερα οργανωμένες δομές σκέψεις. Δεν διστάζει να τα βάλει με ιερά τέρατα. Αυτή η χειμαρρώδης επίδειξη απόρριψης παρασέρνει ή ορθότερα επιχειρεί να παρασύρει καλλιτέχνες όπως ο Ρόι Άντερσον, ο Κεν Λόουτς, ο Τζιμ Τζάρμους. Και αν οι αναφορές στο έργο των παραπάνω είναι έμμεσες, στην περίπτωση του Δόγματος η επιχειρούμενη γελοιοποίηση είναι κάτι παραπάνω από προφανής.
Ο Ρόζενφελντ, σε αντίθεση με αυτά που δηλώνει στην αρχή του έργου του, έχει σοβαρές θέσεις να προβάλει με τούτο το μανιφέστο. Παρουσιάζεται ενώπιον του κοινού θρασύς έως και αυθάδης απέναντι σε σπουδαία καλλιτεχνικά ρεύματα. Αυτό όμως δε θα μπορούσε να αποτελέσει πρόβλημα για έναν προοδευτικό θεατή. Το ζήτημα είναι ότι, σε μεγάλο μέρος, το έργο του μιμείται τόσο έντονα αυτό που θέλει να απορρίψει, που καταλήγει να του μοιάζει επικίνδυνα.
Τουλάχιστον οι μισές ιστορίες επαναλαμβάνουν συνεχώς το ίδιο πράγμα, δημιουργώντας ιδιαίτερα φορτικό κλίμα. Ένα έργο που θέλει να απορρίψει το φορμαλισμό καθίσταται αρκούντως φορμαλιστικό, ξεφεύγοντας από τα όρια της σάτιρας και καταλήγοντας επιτηδευμένο. Ένας ακόμα τομέας στον οποίο ο Γερμανός δεν τα καταφέρνει ακριβώς περίφημα είναι η διαχείριση του κολοσσιαίου κεφαλαίου που λέγεται Κέιτ Μπλάνσετ. Κάποιους χαρακτήρες η Αυστραλή τους αποδίδει θεσπέσια. Σε κάποιους άλλους καταλήγει γραφική. Αυτό δε θα μπορούσε παρά να χρεωθεί εξ ολοκλήρου στο σκηνοθέτη και στην προβληματική καθοδήγηση της πρωταγωνίστριάς του.
Το συγκεκριμένο μανιφέστο πέφτει θύμα της αλαζονείας του σκηνοθέτη του. Ενώ λοιπόν διαθέτει έναν ενδιαφέροντα και ρηξικέλευθο κεντρικό άξονα, σε πολλά σημεία αυτός εξαφανίζεται, αφήνοντας να κυριαρχήσει μια αχρείαστη και συνεχής επανάληψη. Για τις στιγμές εκείνες, όμως, που ο Ρόζεφελντ εμφανίζεται συγκεντρωμένος στο στόχο του και για τον ευφάνταστο τρόπο με τον οποίο παρουσιάζει σε αυτές τη βασική του θέση, αξίζει κανείς να ακούσει όσα έχει να του πει αυτή η ιταμή διακήρυξη.
