-Ήταν ένα μικρό καράβι, ήταν ένα μικρό καράβι, που ήταν α-α-αταξίδευτο, που ήταν α-α-αταξίδευτο…- Κάπως έτσι μοιάζει το βλέμμα του θεατή, που προσπαθεί να μείνει πιστός στην φιλμική αφήγηση του “μεγάλου” Ασιάτη μαέστρου της εικόνας, Apichatpong Weerasethakul. Ο Weerasethakul, είναι το πιο “γνήσιο” τέκνο του “αισθητικού” Κινηματογράφου και ο πιο ελπιδοφόρος εκπρόσωπος του νέου Ασιατικού Κινηματογραφικού μπλοκ. Αμφιλεγόμενος στη Δύση, αμφιλεγόμενος και στην Ανατολή, νομίζεις πως δε χωράει διόλου σ’ αυτόν τον κόσμο. Το πιθανότερο είναι πως δεν χωράει, πάντως. Μάλλον ανήκει στο “νέο” που φυσά λίγο λίγο, αλλά όλο και πιο πυκνά. Γεννήθηκε το 1970 στην Bangkok, στο βασίλειο της Ταϊλάνδης. Οι γονείς του ήταν φυσικοί και οι δυο τους, κι ο ίδιος σπούδασε αρχιτεκτονική στη γενέτειρά του παίρνοντας το πτυχίο του το 1994. Στη συνέχεια ακολουθώντας τον δρόμο της προσωπικής του εσωτερικής ανασκαφής και αναζήτησης – ωρίμανσης, έφυγε στην Αμερική, όπου σπούδασε Κινηματογράφο στη Σχολή Καλών Τεχνών του Σικάγο και απέκτησε τον μεταπτυχιακό του τίτλο στο filmaking, το 1997. Λίγο αργότερα, έμελλε να γοητεύσει το απανταχού σινεφίλ κοινό με τη φιλμογραφία του.
Κορυφαίες κινηματογραφικές του στιγμές:
Rak ti Khon Kaen (2015)
Mekong Hotel (2012)
Loong Boonmee raleuk chat (2010)
Sang sattawat (2006)
Sud pralad (2004)
Hua jai tor ra nong (2003)
Sud sanaeha (2002)
Dokfa nai meuman (2000)
Ξεδιπλώνοντας το ταλέντο του, παίρνοντας ξεκάθαρες αποστάσεις από τον συντηρητισμό της ταϊλανδέζικης κινηματογραφικής παράδοσης, ο Weerasethakul σκηνοθέτησε πολλές ταινίες μεγάλου αλλά και μικρού μήκους, οι οποίες συζητήθηκαν, γοήτευσαν και απογοήτευσαν. Αυτό, κυρίως, γιατί οι ταινίες του είναι πρωτότυπες, περίτεχνες, μυστηριώδεις, με ασύμβατες αφηγηματικές δομές και θέματογραφία που ερευνά τα μύχια όνειρα, την ανθρώπινη ύπαρξη και φύση, ζητήματα ταμπού που αφορούν τη σεξουαλικότητα ενώ ταυτόχρονα καταρρίπτουν και τη Δυτική, στερεοτυπική, «τουριστική – εξωτική» αντίληψη για την Ταϊλάνδη, εκπροσωπώντας έναν Κινηματογράφο φρέσκο και προπαντός αυθόρμητο και ειλικρινή.
“Πιστεύω στη διάδραση του νου με την πραγματικότητα. Αυτή, όπως μας διδάσκει κι ο Βουδισμός μάλιστα, είναι υποκειμενική. Αυτό το ποτήρι μπροστά μας διαφέρει σε εποπτεία ανάμεσα σ’ εσάς κι εμένα. Επίσης, βρίσκω πολύ γοητευτική τη διακλάδωση των αφηγήσεων, σα να δίνει η ίδια η φύση της πραγματικότητας πολλά παράλληλα σενάρια για το ως έχει. Όλα αλληλένδετα με τη γωνία προσέγγισης, την εποπτεία αλλά και την επιλογή. Ο θείος Μπούνμι (Loong Boonmee raleuk chat – 2010), για παράδειγμα, έχει να κάνει πολύ έντονα μ’ αυτό, αλλά και με τη δύναμη που έχει η ίδια η μνήμη, τη μη γραμμικότητα, να μπορεί να βρίσκεται παντού χωρίς να περιορίζεται από οτιδήποτε και κυρίως από σφιχτά χρονικά πλαίσια. Κατά μία έννοια, η τελευταία μου ταινία συμπυκνώνει πολύ πιο έντονα από οποιαδήποτε άλλη τον προβληματισμό μου πάνω στη μη γραμμικότητα των επιπέδων και των αφηγήσεων της μνήμης”.
“Συνήθως, δε θέλω ο ήχος να κατευθύνει κάπου συγκεκριμένα την εικόνα και τον θεατή. Μου αρέσει η πολυμέρεια και η πολυσημία, καθώς εγώ έχω σαφή και ξεκάθαρη γνώση του πως παρήχθη το καθετί σε μια ταινία, ενώ οι θεατές όχι, και γι’ αυτό μ’ αρέσει να έχουν αρκετό χώρο για να δώσουν τις προσωπικές τους ερμηνείες. Το καλύτερο, βέβαια, για έναν θεατή είναι να χαλαρώσει και να αφεθεί, να βυθιστεί παραδομένος στις ίδιες τις εικόνες και τις αισθήσεις που διαπερνούν τις ταινίες μου, παρά να προσπαθεί σφιγμένα και διαρκώς να εξηγήσει, να καθορίσει και να ορίσει“.
“Είμαστε κομμάτι μιας γενιάς που βρέθηκε στο μεταβατικό σημείο της επανάστασης των νέων μορφών επικοινωνίας. Στη μέση της ζωής μας αναγνωρίζουμε, με προσπάθεια, καταστάσεις και συνθέσεις όπως οι δυνατότητες του διαδυκτύου και των άλλων gadgets επικοινωνίας, τις οποίες καταστάσεις τα νέα παιδιά τις θεωρούν αυτονόητες μέσα στη ματιά τους. Σε λίγο, η εικόνα θα έχει γίνει ο κυρίαρχος και ο πλέον άμεσος τρόπος επικοινωνίας σ’ έναν κόσμο όπου τα σημεία της γλώσσας θα υποχωρούν σε μια μεταγλώσσα εικόνων και ταχύτατης ανταλλαγής ερεθισμάτων. Μόλις οι νέες τεχνολογίες, οι οποίες πάντοτε ήταν απόλυτα συνυφασμένες με την εξέλιξη του κινηματογράφου, δείξουν το σύνολο των όσων μπορούν να κάνουν, και φτάσουν στην επαφή με την ίδια τη ρίζα του βλέμματος που έχει ο θεατής για τον Κινηματογράφο, τότε… ναι! Τότε θα μιλήσουμε για το πραγματικό ΝΕΟ στον Κινηματογράφο. Τo πνεύμα, ο νους θα μπορεί να αναγνωριστεί ως η τελική πηγή της πραγματικότητας και ο Κινηματογράφος θα ‘χει την προφανέστερη των σχέσεων ως τέχνη, που θα αποκαλύπτει άμεσα πλέον αυτή τη διάδραση. Ξέρετε… τότε μάλλον ταινίες σαν τον Θείο Μπούνμι θα χαρακτηριστούν κλασικές”.
Saltanatın Mezarlığı / Cemetery of Splendour / Rak ti Khon Kaen (2015)
